Page 630 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

İzahlar və şərhlər

Canturinin atası, qazax zadәganı, Bukey ordasından – çingizilәr
nәslindәn olan Seyidxan Canturindәn gedir.
159 İslamov – çox güman ki, 1906–1918-ci illәrdә Orenburqda nәşr
olunan dini, siyasi vә ictimai xarakterli “Din va maqişat” jurnalının
baş redaktoru Qәlәmәtdin İslamov (Qalemetdin Xanislamov) nәzәrdә
tutulur.
160 Hәbibulla Әmirov (Xabibulla Amirov) – Ufa taciri, xeyriyyәçi,
Ufa şәhәrindәki yoxsul müsәlmanlara himayәdarlıq cәmiyyәti idarә
heyәtinin üzvü.
161
Qatı molla (Qabaşi Xasan Qata, 1863–1936) – Kazan tatarı,
pedaqoq, tarixçi, 1895–1899-cu vә 1905–1915-ci illәrdә Orenburq
müsәlman ruhani idarәsinin qazısı, tanınmış ictimai xadim.
162 İshak Akçurin – söhbәtin kimin barәsindә getdiyini dәqiqlәşdirmәk
mümkün olmadı.
163
Nәzirov Sәdrәddin (Nazirov Sadretdin) – Ufa taciri, Ufadakı
yoxsul müsәlmanlara himayә cәmiyyәti idarә heyәtinin üzvü. Qaliyә
mәdrәsәsi üçün bina tikilmәsinә 10 000 rubl yardım etmişdi.
164 Şamsanov Abdulla (Samsonov Qabdulla) – orta sәviyyәli Ufa
taciri, xeyriyyәçi.
165 Sabir molla Hәsәnov (Muxamet-Sabir Xasanov, 1866–1917-ci
630
ildәn sonra) – tatar әsilli din adamı, ictimai xadim, tatar publisisti, II
Dövlәt Dumasının vә dumanın müsәlman fraksiyasının üzvü, Orenburq
müsәlman ruhani idarәsinin nәşr orqanı olan liberal istiqamәtli
“Mәlumat” (“Maqlumat”) jurnalının redaktoru. Müsәlman qurultaylarının
ideyalarını jurnalda tәbliğ etdiyinә görә mәtbuat fәaliyyәtindәn
uzaqlaşdırılmışdı.
166 “Osmaniyyә” (Qusmaniyyә) mәdrәsәsi – Ufada әsası 1897-ci
ildә Xusain Usmanov tәrәfindәn qoyulmuş dini-dünyәvi tәhsil
müәssisәsi. 1907-ci ildәn sonra banisinin adını daşıyırdı. Tәdrisin
xarakterinә görә köhnә vә yeni tipli mәktәblәr arasında orta mövqe
tuturdu. 1918-ci ildә bolşeviklәr tәrәfindәn bağlanmışdı.
167
Әmir – müsәlmanların başçısı. Söhbәtin konkret olaraq kimin
barәsindә getdiyi bәlli deyil.
168 Sultanov – bax: 154-cü izah.
169 Oskar Sırtlanov (Sırtlanov Qaliaskar Şaxaydaroviç, 1875–1912)
– Sırtlanovlar nәslindәn olan başqırd zadәganı, hüquqşünas, andlı
iclasçı, Ufa quberniyasından III Dövlәt Dumasının deputatı olmuşdu.
Volqaboyu türklәrinin әrazi muxtariyyәti ideyasının ardıcıl tәrәfdarı
vә müdafiәçisi kimi tanınmışdı.