Page 621 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 621
İzahlar və şərhlər
yaşadığı tarixi Kasimov şәhәrindә qızlar üçün mәktәbin müdirәsi vә
müәllimi. XX әsrin әvvәllәrindә tatar әdәbiyyatında şair vә yazıçı
kimi dә tanınırdı.
Şeyx Barudi (1872–1926) – tatar ilahiyyatçısı, islamda yenilәşmә
66
(cәdidizm) hәrәkatının tәrәfdarlarından biri. Buxarada әsaslı dini
tәhsil aldıqdan sonra 1901-ci ildә Kazanda tәdrisin yeni üsulla
aparıldığı “Mәdrәseyi-Mәhәmmәdiyә”ni qurmuş vә özü dә uzun illәr
orada müәllimlik etmişdi.
67 Kutluyarova-Süleymanova Bibi Raziyә (?–1923) – Kazan tatarı,
ali tibb tәhsili almış ilk müsәlman qadın hәkimlәrindәn biri. Qadın
gimnaziyasını әla qiymәtlәrlә başa vurduqdan sonra 1886–1891-ci
illәrdә Peterburqda hәkim kömәkçisi vә feldşer hazırlayan Rojdestvenski
kurslarını bitirmişdi. 1892-ci ildә imperatriçәnin binagüzarlığı ilә
hәkim kimi fәaliyyәtә başlamışdı. Rusiyada qadın hәrәkatının fәal
iştirakçısı olmuşdu.
68 Nakaşidze Mixail Aleksandroviç (1844–1905) – knyaz, Rusiya
dövlәt xadimi, 1904–1906-cı illәrdә Bakı qubernatoru. 1905-ci ilin
fevralında Bakıda başlanan ermәni-müsәlman qarşıdurmasında guya
azәrbaycanlıların tәrәfindә dayanması iddiası әsasında daşnak terrorçusu
Dro tәrәfindәn öldürülmüşdü. 621
69 Axund Mir Mәhәmmәd Kәrim Mir Cәfәrzadә (1855–1938) –
azәrbaycanlı din xadimi, ilahiyyatçı, Qurani-Kәrimi Azәrbaycan
türkcәsinә çevirәn ilk tәrcümәçi vә tәfsirçi, dini mövzularda tarixi
romanlar müәllifi. Eyni zamanda әrәb müәlliflәrin islam dininin
tarixindәn bәhs edәn romanlarını Azәrbaycan türkcәsinә çevirmişdir.
1904–1920-ci illәrdә Bakı qazisi kimi fәaliyyәt göstәrmişdir.
70 Qasım bәy mәscidi – azәrbaycanlı memar Qasım bәy
Hacıbababәyovun layihәsi ilә 1892–1896-cı illәrdә Bakının tarixi
mәrkәzindә (indiki ünvanı: Hәzi Aslanov küç., 23) inşa edilmiş
mәscid binası.
71 Әlahәzrәt İran şahı – 1903-cü ildә Bakıdan keçib Avropa sәyahәtinә
yollanan vә şәhәrdә böyük tәntәnә ilә qarşılanan Müzәffәrәddin şah
Qacar (1853–1907) nәzәrdә tutulur.
I Aleksandr (Aleksandr Pavloviç, 1777–1825) – Rusiya imperatoru,
72
1801–1825-ci illәrdә hakimiyyәtdә olmuşdur. Hakimiyyәti dövründә
Şimali Azәrbaycan Rusiyaya birlәşdirilmişdi.
73 Lutsau Nikolay Aleksandroviç (1853–?) – rus hәrbçisi, general-
mayor, 1900–1903-cü illәrdә Yelizavetpol (Gәncә) qubernatoru
vәzifәsini icra etmiş, 1903-cü ildәn isә qubernator olmuşdu.