Page 51 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 51
...Xalqımızın müstəqil yaşayacağına inanırdıq
qadınının әqli-mәnәvi inkişafının әsasını qoyacaq ilk tәhsil
ocağı kimi böyük әhәmiyyәtә malikdir. Lakin elә başa
düşülmәmәlidir ki, müsәlmanlar indiyә qәdәr qadın tәhsilinin
nә olduğunu bilmәyiblәr, yaxud qızlarını oxutmayıblar. Şәrq
ölkәlәrinin çiçәklәnmә çağı yaşadığı qüdrәtli dövrlәrindә
Bağdad, Qahirә, Kordova vә digәr elm mәrkәzlәrindәki
akademiyalarda hәtta professor kürsüsü tutmuş yüksәk tәhsilli
müsәlman qadın alimlәrinin adları onları yetişdirәn mükәmmәl
tәhsil müәssisәlәrinin mövcudluğundan xәbәr verir. Mәşhur
Fәxrin-Nica, Bağdad mәdrәsәlәrindә әdәbiyyatdan mühazirәlәr
oxuyan Ümmül-Xeyir Fatimә vә Ümmül-İbrahim әl-Yezdani,
qadınlara vә kişilәrә ilahiyyat fәnnini öyrәdәn әl-Әruziyyә,
Kordovadakı qrammatika vә rapsodiya professoru Ümmül-
Üla, poeziya vә teologiya professoru Ümmül-Ülәma kimi
müsәlman qadınları dövrlәrinin әn savadlı, bilikli adamları
sayılırdılar.
Müsәlman qadınının hәyatın bütün sahәlәrindә ağıl vә
biliyini nümayiş etdirmәk imkanına malik olduğu şәrәfli 51
dövr, tәәssüf ki, artıq tarixә qovuşub. Eyni zamanda
gәtirdiyimiz nümunәlәr dә öz növbәsindә islam dininin heç
vaxt maarifә düşmәn kәsilmәdiyini, әksinә, Mәhәmmәd
dininә tapınan xalqların tәrәqqiyә qovuşması üçün böyük
stimul yaratdığını sübuta yetirir. Amma bir şәrtlә ki,
peyğәmbәrin vәsiyyәtlәri tәhrif olunmasın!.. Müsәlman
qadınını indiki alçaldılmış duruma salıb rәzil qapalı rejimdә
saxlamağa çalışanlar hamısı yuxarıda sadalanan adlar
qarşısında xәcalәt çәkmәlidirlәr. Vә yalnız bizim günlәrdә
mütәrәqqi ziyalıların Konstantinopolda, Qahirәdә, Kәlküttәdә,
Bombeydә mәktәblәr açıb tәhsil yolu ilә müsәlman qadınının
әqli-mәnәvi vәziyyәtini yüksәltmәk üçün gördüklәri işlәr
müәyyәn müsbәt nәticәlәr verәcәyi tәqdirdә “din bacıları”na
münasibәtdә buraxılan sәhvlәr bir qәdәr düzәldilә bilәr.
Bütünlükdә Qafqaz ölkәsi vә bizim Rusiya müsәlmanlarına
gәldikdә isә, indiyәdәk onlar arasında müsәlman qızların