Page 428 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 428
Əlimərdan bəy Topçubaşov
vә s. surәtlәrinin hazırlanıb nümayәndә heyәtinә göndәrilmәsini
hәmin büroya hәvalә edәsiniz. Bunun işimizә hәr cәhәtdәn
çox böyük kömәyi olardı. Belә bir addım hәr şeydәn әvvәl
ölkәmizdә dә lazımi yerdә vә lazımi mәqamda hamının
әmәl etmәyә borclu olduğu müvafiq qanunların vә nizam-
intizamın mövcudluğunu göstәrmәyә imkan yaradardı. Belә
sәnәd vә mәlumatların әlimizin altında olmamasının ümumi
işimizә vә nüfuzumuza necә xәlәl gәtirdiyini aşağıdakı
tәsadüfdәn dә görmәk mümkündür
Böyük fransız şirkәtlәrindәn birinin nümayәndәsi yanıma
gәlib İrana çoxlu miqdarda mal göndәrdiyini, Bakıda isә bu
mallar üçün yüksәk gömrük haqqı tәlәb edildiyini, hәmin
mәblәği ödәmәk iqtidarında olmadığını bildirdi vә
hökumәtimizә gömrük rüsumlarını azaltmaq barәdә mәktub
yazmağı xahiş etdi. Hansı qaydalar әsasında vә hansı miqdarda
gömrük haqqı alındığından xәbәrim olmadığından hökumәtә
özünün müraciәt etmәli olduğunu bildirdim. Çünki qaydalar
428 artıq müәyyәnlәşdirilib vә onları dәyişdirmәk heç kimin
sәlahiyyәtindә deyil. Şirkәt nümayәndәsi, tәbii ki, narazı
getdi vә Fransa hökumәtinә şikayәt edәcәyini bildirdi. Bir
neçә gündәn sonra, hәqiqәtәn dә, Fransa Xarici İşlәr
Nazirliyinin blankında mәktub aldım. Mәktubda bildirilirdi
ki, hәlәlik Qafqazın beynәlxalq vәziyyәti tәnzimlәnmәdiyindәn
bütün kommersiya münasibәtlәri Fransa-Rusiya ticarәt
müqavilәsi әsasında hәll olunmalıdır. Doğrudur, mәktub
Fransa Xarici İşlәr Nazirliyinin blankında yazılsa da, nömrә
vә imza yox idi (yalnız “V” hәrfinә bәnzәr işarә var idi),
kimә ünvanlandığı göstәrilmәmişdi. Eyni mәzmunda vә eyni
şәkildә tәrtib edilmiş sәnәd gürcü nümayәndә heyәtinә dә
gәlib. Birgә iclasımızda mәktuba cavab vermәmәyi vә
ümumiyyәtlә, bu mәsәlәyә diqqәt yetirmәmәyi qәrara aldıq.
Lakin bir tәrәfdәn bilginiz üçün, о biri tәrәfdәn dә yuxarıda
dediklәrimin tәsdiqi kimi xatırlatdığım mәktubu da mәlumatla
birlikdә Sizә göndәrirәm (әlavә № 10).