Page 423 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 423
...Xalqımızın müstəqil yaşayacağına inanırdıq
I
Ötәn dövrdә siyasi hәyatın әn mühüm hadisәsi, heç
şübhәsiz, Parlament seçkilәri sayılmalıdır. Seçkilәr formal
olaraq hәlә başa çatmayıb. Boş qalmış 24 deputat yeri üçün
tәkrar sәsvermә keçirilәcәk. Lakin bütövlükdә indiki seçkilәr
artıq yeni Fransa Parlamentinin hәqiqi simasını
müәyyәnlәşdirib. Sosialistlәrin bütün cidd-cәhd vә çığır-
bağırlarına baxmayaraq, 1914–1919-cu illәrlә müqayisәdә
fransız xalqı yeni Parlamentә әvvәlki illәrdәkindәn daha
çox sağ tәmayüllü deputat göndәrib. Sonuncu Parlamentdә
ciddi sosialist mövqeli (“sosialistes unifies”, “republicaius
socialistes”, “radicaux socialistes”) deputatlar 602 mandatdan
398-ni almışdılar, yәni Parlamentin üçdәiki hissәsi
sosialistlәrdәn tәşkil olunub. Yalnız 205 deputat (onların
içәrisindә: respublikaçılar (“republicains de gauche”) – 77;
tәrәqqipәrvәrlәr (“progressistes”) – 59; liberallar (“liberaux”)
– 42; mühafizәkarlar (“conservateurs”) – 27) sağ tәmayüllü
idi. 423
Yeni Parlamentdә yuxarıdakı qüvvәlәr nisbәti tamamilә
әks xarakter alıb. İndiyә qәdәr seçilmiş 546 deputatdan 336
nәfәri sağ tәmayüllü, 210 nәfәri isә sosialistlәrdir. Başqa
sözlә desәk, sonuncular artıq 187 deputat yeri itiriblәr.
“Sosialistes unifies”-in sıraları xüsusilә seyrәlib. Onların
әvvәlki Parlamentdә 104 mandatı var idi, indi isә yalnız 56
yer qazana biliblәr. “Radicaux socialistes” dә eyni vәziyyәtdәdir
– әvvәlki 257 nәfәrin әvәzinә bu dәfә yalnız 129 deputatları
var. Belәliklә, hazırda Fransada hakimiyyәtdә olan Klemanso
kabinetinin siyasәti qalib gәlib. Bu kabinet isә kiçik xalqların
müstәqillik arzularının üzәrindәn xәtt çәkәrәk “vahid vә
bölünmәz Rusiyanın” yenidәn dirçәldilmәsi ideyasına tәrәfdar
çıxır. Yeri gәlmişkәn, bizә rәğbәtlә yanaşan deputatlardan
bәzilәri (Monzi dә onların sırasındadır) yeni Parlamentә
düşmәyiblәr. Digәr tәrәfdәn, hәtta sosialistlәrin üstünlük
tәşkil etdiyi Fransa Parlamenti bizә ciddi kömәk göstәrә
bilәrdimi? Demәk çәtindir. Çünki Fransada bir vaxtlar öz