Page 372 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 372
Əlimərdan bəy Topçubaşov
göstәrәni rәğbәt görә bilәr. İndi Estoniya belә әlverişli
vәziyyәtdәdir. Onun tәmsilçilәri bir vaxtlar adı çәkilәn
Pişonun etimadını qazanmışdılar vә nazir onlara başa salmışdı
ki, mübarizәdәki fәallıqlarına görә Estoniya Respublikası
istiqlalının tanınacağına ümid edә bilәr. Yeri gәlmişkәn,
cәnab Pişon, deyәsәn, yalnız adamları nә ilәsә
ümidlәndirmәkdә sәxavәtlidir. Mәsәlәn, hәlә biz gәlәnә
qәdәr o, N.S.Çxeidzeyә demişdi ki, Gürcüstanın mәsәlәsi
çox aydın vә sadәdir. Amma onun Gürcüstana vә bizә
münasibәtini әks etdirәn fikirlәrini oxuyun (әlavә № 2).
Müttәfiq dövlәtlәrin xatırlatdığım ümumi planı onların әsas
nümayәndәlәrinin hәlәlik bizimlә birbaşa ünsiyyәtdәn
çәkinmәlәrinin әsas sәbәbidir. Bu cür görüşlәr keçirmәklә
bağlı fikirlәrimi ayrıca mәktublarla cәnab Pişona, Klemansoya,
Balfura vә b. çatdırmışam. Digәr şәxslәr dә eyni mәsәlә ilә
bağlı bir neçә dәfә müraciәt ediblәr. Hәtta Balfurdan (katibi
vasitәsilә) mәktub almışam ki, o, hәddәn artıq mәşğul
372 olduğuna görә hәlәlik mәni qәbul edә bilmir vә buna görә
üzrxahlığını bildirir. Yenә hәmin Balfur hәr dәfә nümayәndә
heyәtindәn aldığı mәktublara, sülh konfransına müraciәt -
lәrimizin surәtlәrinә, habelә konfransa tәqdim etdiyimiz
memorandum mәtnlәrinin nüsxәlәrinә görә yazılı
minnәtdarlığını yetirir. Sülh konfransının baş katibliyi dә
eyni ilә bu cür hәrәkәt edir. Bir sözlә, hamı nәyi isә gözlәyir
vә hәlәlik müstәqilliklәri tanınmayan kiçik xalqların
tәmsilçilәrinin burada olmalarına dözürlәr.
Biz dә dözür vә gözlәyirik. Görünür, keçmiş Rusiya
әrazisindә meydana çıxan yeni respublikaların nümayәndә
heyәtlәrinin hamısının tәxminәn eyni vәziyyәtdә olması
müәyyәn tәskinlik әhval-ruhiyyәsi yaradır. Belә vәziyyәtdә
çıxış yolu, kömәk vә yardım aramaq olduqca tәbiidir. Lakin
harada vә kimin timsalında? Xalqımızın müstәqil mövcudluq
haqqı şübhәsizdir! Bu barәdә mümkün olan hәr yerdә danışır
vә yazırıq. Lakin tәk bizim dediklәrimiz azdır. Çünki görürük