Page 354 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

Əlimərdan bəy Topçubaşov

olmağı, digәr heyәtlәrlә görüşmәyi, habelә Müttәfiqlәrin
tәmsilçilәri, nüfuzlu ictimai tәşkilatlar, mәtbuat vә s. ilә
әlaqә saxlamağı vә yalnız bundan sonra rәsmi çıxışlar etmәyi,
konfransa memorandum vermәyi, broşürlәr vә s. buraxmağı
tәlәb edir.
Lakin bizdәn asılı olmayan şәraitin tәlәbi ilә planımızı
dәyişmәli vә memorandumu sona çatdırmağa tәlәsmәli olduq.
İndi mәn bu işlә mәşğulam.
Görünür, xatırlatdığım söhbәt İtaliya hökumәtinә öz
xalqı vә Parlamenti qarşısında atdığı addıma bәraәt
qazandırmaq üçün lazımdır. Lakin әn mühüm olanı budur
ki, İtaliya bizim istiqlaliyyәtimizin taleyi ilә bağlı üzәrinә
heç bir öhdәlik götürmür, hәtta Denikinin müstәqilliyimizә
qarşı ehtimal olunan çıxışlarının qarşısını almaq üçün dә
hansısa addım atmaq istәmir. Әlbәttә, belә vәziyyәtdә Valeri
özü dә qәti cavaba ümid bәslәmirdi. Digәr tәrәfdәn, biz
birbaşa ingilislәrlә danışıb öyrәnmәliyik ki, onlar doğrudanmı
354 Qafqazı tәrk edirlәr.
Mәn bu mülahizәlәrlә ingilis sülh nümayәndә heyәtinin
tәmsilçisi Ser Malletin yanında oldum. O, Qafqazı tәrk etmәk
qәrarına gәldiklәrini, lakin yerlәrini italyanların tutacaqlarını
bildirdi. Dәyişikliyin sәbәblәri barәdә isә heç nә demәdi.
Mallet әlavә etdi ki, hazırda Qafqazda saxladıqları hәrbi
qüvvәlәr onlara başqa yerdә lazımdır. Bildirdi ki, italyanların
gәlişi ilә heç bir şey dәyişmәyәcәk, çünki onlar ingilislәrin
başladıqları vә gördüklәri işlәri davam etdirәcәklәr. Denikinin
tәcavüzkar hәrәkәtlәri ilә bağlı әndişәmin müqabilindә Mallet
dedi ki, Denikin Azәrbaycana vә Gürcüstana hücum etmәyәcәk,
bu barәdә İngiltәrәnin sәlahiyyәtli nümayәndәsi Vordrop
tәrәfindәn müvafiq xәbәrdarlıq alıb, Vordrop isә bu günlәrdә
Qafqaza yola düşür.
Deyilәnlәri İngiltәrәnin digәr nümayәndәsi, professor
Simpson 467 da tәsdiq etdi. Keçmiş Rusiya ilә bağlı bütün
mәsәlәlәr indi ona hәvalә olunub. Cәnab Simpson özü mәni
söhbәtә çağırmışdı. Denikin barәsindә bildirdi ki, o artıq