Page 328 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 328
Əlimərdan bəy Topçubaşov
Gözlәntilәrimizin әksinә olaraq, fransız hakimiyyәti üç
nümayәndәmizin ölkәyә buraxılmasından da imtina etdi.
Bildirildi ki, Parisә göndәrilәn sorğu tәk mәnim deyil,
nümayәndә heyәtinin bütün üzvlәri haqdadır. Üzvlәrimizdәn
bәzilәri xüsusi olaraq ingilislәrә üz tutdular, xahiş etdilәr ki,
onlara Londona getmәyә icazә verilsin. İngilislәr әvvәlcә
sanki icazә vermәyә razı oldular. Amma bildirdilәr ki,
London sәfәrinә bir aydan tez çıxmaq mümkün deyil.
Amerika vә İtaliya rәsmilәri ilә görüşmәli oldum.
Vәziyyәtimizә anlayışla yanaşdılar. Nümayәndә heyәtimizin
Parisә getmәsinә, hәtta sülh konfransında iştirakına öz
tәrәflәrindәn heç bir maneә görmәdiklәrini dedilәr. Bu mәsәlә
ilә әlaqәdar Amerika ali komissarı mәnә ayrıca mәktub da
göndәrib (әlavә № 2). İtalyanlardan da belә bir mәktub
1
gözlәyirәm (әlavә № 3). Lakin hәlә Amerika ali komissarının
mәktubu gәlәnә qәdәr martın 25-dә fransız ali komissarından
mәlumat almışdım ki, Fransanın xarici işlәr naziri nümayәndә
328 heyәtinin heç bir üzvünün Parisә gәlmәsinә icazә vermir.
İmtinanın sәbәblәri göstәrilmәmişdi.
Mәn xәstәlәndiyimdәn, M.Hacınski, C.Hacıbәyli vә
M.Mәhәrrәmov Parisә yola düşmәyimizә kömәk göstәrmәsi,
әgәr bu mümkün deyilsә, Londona getmәyә şәrait yaratması
xahişi ilә ingilis nümayәndәsinin yanında olublar. İngilis
nümayәndәsi (cәnab Holer) fransız tәmsilçisi (cәnab Düpare)
ilә danışacağına, eyni zamanda fransızlardan razılıq ala
bilmәsә, bizi Londona göndәrәcәyinә söz verib.
Dünәn, martın 28-dә әvvәlcәdәn görüşә razılıq alandan
sonra boğazımın bәrk ağrımasına baxmayaraq, Şәrqdәki
bütün Müttәfiq qoşunlarının mәnzil-qәrargahı burada yerlәşәn
ali baş komandanı general Franşe d`Esperenin 444 yanına
getdim. General Franşe d`Espere mәni çox diqqәtlә dinlәdi.
Surәtlәrini gәtirdiyim sәnәdlәri özündә saxlayıb yardım
1 Bu gün axşamdan xeyli keçmiş italyan ali komissarından belә bir mәktub
aldım. (Ә.Topçubaşovun qeydi.)