Page 289 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

Ә.TOPÇUBAŞOVUN İRAN XARİCİ İŞLӘR
NAZİRİ ӘLİQULU XANLA 408 BİRİNCİ
SÖHBӘTİNİN YAZISI

9 yanvar 1919-cu il, saat 11.30–12.00
Pera Palas hoteli

Fars nümayәndә heyәti, xüsusәn dә onun başçısı – xarici
işlәr naziri, Müşavirül-Mәmaliklә görüş üçün ağız açmağa
bir az tәrәddüd edirdim. Onların salonda hamıdan ayrı
oturmaları, şәxsi xahişimlә yanlarına gedәn M.Mirzәyevә
verdiklәri cavab (“biz türkcә danışmırıq” – nazirin, sonradan
öyrәndiyimiz kimi, hüquq mәktәbindә oxuyan oğlu rusca
belә demişdi), fars hökumәti ilә aramızda olan ümumi
narazılıq, xüsusәn dә buradakı İran elçisi ilә söhbәtim mәnә
xoşagәlmәz bir anlaşılmazlığın meydana çıxması qorxusunu
tәlqin edir vә onlarla söhbәtdәn çәkindirirdi.
Tәsadüfәn iki gün sonra fars nazirinin yanına getmәyә 289
hazırlaşan tәbrizli Seyid Aslanı gördüm. Xahiş etdim ki,
nazirlә görüşmәk istәdiyim barәdә işarә vursun. Seyid Aslan
mәnә elә hәmin gün cavab gәtirmәyә söz verdi vә sözünün
üstündә durdu. Lakin istәnilәn halda belә münasibәti qeyri-
normal saydığımdan, katibim Haşım bәyin 409 başına Qafqaz
papağı qoyub, vizit kartımla birlikdә nazirin yanına göndәrdim.
Haşım bәy çox tez qayıtdı vә Müşavirül-Mәmalikin mәni
görüşә dәvәt etdiyini xәbәr verdi. Dәrhal getdim vә onun
yanında, deyәsәn, fars Azәrbaycanından olan şair Daneş
bәyi 410 gördüm. Nazir mәni çox lütfkarlıqla qәbul edib divanda
yanında oturtdu. Özümü tәqdim etmәyә imkan tapmamış
bütün sifәtinә yayılan tәbәssümlә dedi: “Yәqin, unutmusunuz,
sizinlә çoxdan tanışıq. Keçmiş elçi Mirzә Hәsәn xan Müşirül-
Mülklә 411 birlikdә Bakıda evinizdә qonaq olmuşduq. İndi dә
orada toplaşmış müsәlman ziyalıları ilә xoş söhbәtlәri
mәmnuniyyәtlә xatırlayıram. Cәnabınızı sağ-salamat görmәkdәn
çox-çox şadam. İzin verin, sizi Daneş bәylә tanış edim”.