Page 282 - design_Topcubashov_Full_Layout 1

Əlimərdan bəy Topçubaşov

Sazonov. Bilmirәm, hansısa bir hamama getmişdim.
Amma elә dә tәmiz deyildi. Söhbәt yaxşı hamamdan gedirsә,
belәsini ancaq Tiflisdә tapmaq olar. Ayrı alәmdir! İstәnilәn
temperaturda su var. Özü dә tәbii!
Mәn. Tiflisdә çoxdan olmusunuz?
Sazonov. Eh, bәlkә dә, yüz il әvvәl! Lap çoxdan, deyәsәn,
1887-ci ildә. Bәli, vaxt sürәtlә ötür. İndi 58 yaşım var.
Amma özümü gümrah hiss edirәm. Bu gün Vladimir İvanoviçlә
piyada xeyli gәzmişik. Ayasofya kilsәsinә getdik. Bilirsiniz,
mәnә elә gәlir ki, son 10–15 ildә Konstantinopolun zahiri
görünüşü xeyli dәyişib. Siz necә fikirlәşirsiniz? Baxın, indi
hәtta başdan-başa türklәrin yaşadıqları mәhәllәlәrdә dә
çadralı qadına rast gәlmәzsiniz. Bәlkә, üzünә yüngülcә bir
tor örtü salıb. Elә deyilmi?
Mәn. Hәr halda, yaşlı qadınlar üzlәrini bağlayırlar.
Sazonov (sözümü kәsәrәk). Elә mәsәlә burasındadır ki,
bu gün biz çox da cavan olmayan türk qadınları gördük,
282 hamısı da çadrasız. Hәtta bәzilәri üzlәrinә tor örtü dә
salmamışdı. Bәs sizdә, Bakıda necәdir?
Mәn. Bizdә dә ziyalı tәbәqәnin qız-qadınları çadrasız
gәzir.
Savitski. Fikrimcә, Azәrbaycan müsәlmanları bu mәsәlәdә
türklәrdәn bir baş yuxarı dayanır. Bax, mәsәlәn sizdә,
Әlimәrdan bәy, tәk xanımınız deyil, xanımınızın anası, sizin
gözәl “belle mere” (fr.: “qayınana”) dә çadrasız gәzir. Orta
tәhsil alıb. Qızlarınız da çadrasızdırlar. Tiflisdә isә ümumiyyәtlә,
çadra görmәdim.
Mәn (Sazonova tәrәf çevrilәrәk). İcazәnizlә, dünәn
yarımçıq qalan söhbәtimizi davam etdirәk.
Sazonov. Buyurun, sizi dinlәyirәm.
Mәn. Söhbәtә dünәn Rusiya haqda dediyim fikri bir
daha tәsdiq etmәklә başlamaq istәyirәm. Azәrbaycanlılar
rusların düşmәni deyil. Sizә ölkәnizdә ürәyiniz istәyәn cür –
bolşevik, sosialist, hәtta monarxiya quruluşu şәraitindә