Page 26 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 26
Əlimərdan bəy Topçubaşov
inzibatçılığı, mәhkәmәsi, ordusu, mәktәblәri olan Azәrbaycanın
müstәqil şәkildә yaşadığını göstәririk. Bu Azәrbaycan bolşeviklәrlә
amansız mübarizәyә tab gәtirib. Demәli, azәrbaycanlılar hәyat
qabiliyyәtinә malik xalqdır vә müstәqil dövlәtini qura bilәrlәr.
Gücümüz çatdığı qәdәr, hәtta çatmasa belә, mövcud vәziyyәti
qoruyub saxlamaq, bu özünütәsdiqi mühafizә etmәk lazımdır.
Biz istәrdik ki, hamı, bütün xalqımız müstәqil ictimai-siyasi vә
iqtisadi mövcudluğa qabiliyyәtimizin çatdığını sübuta yetirmәk
üçün imtahan qarşısında olduğunu yaxşı başa düşsün.
İnanıram ki, bunu bacaracağıq. Çünki xalqımız, hәqiqәtәn
dә, qabiliyyәtlidir, ölkәmiz tәbii sәrvәtlәrlә zәngindir. İndiyә
qәdәr әxlaqi başlanğıca әsaslanan siyasi mәktәbimiz olma -
dığından geniş xalq kütlәlәrinin öz gәnc dövlәtinin müәssisә
vә qurumlarından nümunә götürmәsi, yaşadığımız sınaq anının
tam ciddiyyәtini dәrk etmәsi son dәrәcә zәruridir. Paytaxt vә
rәhbәr xadimlәr – Azәrbaycana bütün varlığı ilә xidmәt etmәyin
nümunәsini geniş xalq kütlәlәrinә onlar göstәrmәlidir. Ümumi
borc xalqı sәfәrbәr etmәk, onu müstәqil mövcudluq ideyası
26 әtrafında sıx birlәşdirmәkdir. Çünki artıq şüurlarda geriyә dönüş
üçün yer olmadığına, ola da bilmәyәcәyinә әminik. Qarşımızda
yalnız bir yol var, o da Azәrbaycanın müstәqilliyinә aparan
yoldur!”
Ә.Topçubaşov vә nümayәndә heyәtinin digәr üzvlәrinin
titanik zәhmәti sayәsindә dünәnә qәdәr yalnız xәyalda yaşananları
qismәn dә olsa, gerçәyә çevirmәk mümkün oldu –1920-ci il
yanvarın 11-dә Paris sülh konfransının Ali Şurası Azәrbaycanın
müstәqilliyini de-fakto tanıdı. Yüz illәr boyu ürәklәrdә yaşadılan
müstәqillik vә milli dövlәtçilik arzusunun hәyata keçmәsi
yolunda real imkanlar yarandı. Lakin ümumxalq sevincinin
ömrü uzun sürmәdi – üç ay yarımdan sonra XI Qırmızı ordu
dünyanın böyük güclәrinin susaraq razılıq vermәlәri nәticәsindә
Azәrbaycanı işğal etdi. Minlәrlә qurbanlar bahasına әldә edilmiş
milli müstәqilliyә rus süngülәri ilә son qoyuldu.
Bolşevik işğalı vә qurucularından biri olduğu dünyadakı
ilk müsәlman respublikasının süqutundan sonra Әlimәrdan bәy
siyasi mühacir kimi Fransada qalmalı oldu. Bütün maliyyә