Page 192 - design_Topcubashov_Full_Layout 1
P. 192
Əlimərdan bəy Topçubaşov
bәylә 300 görüşmüşәm. Hamısı ilә danışıqlarım әtraflı şәkildә
yazıya alınıb. Vәziyyәtin xoşagәlmәz tәrzdә dәyişmәyә
başladığı hәlә o vaxt aydın görünürdü. Tәlәt vә Әnvәr paşa
hökumәtlәrinin süqutu bunu әyani şәkildә göstәrdi. Sonra
isә iki hәftәdәn çox sürәn hökumәt böhranı vә köhnә diplomat
Tevfik paşanın 301 yeni kabinet qurmaqdan boyun qaçırması
vәziyyәtin necә tәhlükәli olduğunu ortaya qoydu. Dünәn
yanında olduğum yeni sәdrәzәm İzzәt paşa 302 da bunu tәsdiq
etdi. Bir-biri ilә әlaqәli götürüldükdә, tәbii ki, baş verәn
hadisәlәrdәn yaxşı heç bir şey gözlәmәk mümkün deyil, ona
görә hәtta geri qayıtmaq söhbәti dә ortaya çıxdı. İşlәrin
fәnalığı haqda Әnvәr paşaya istinadәn Әhmәd bәy Ağayev
dә danışdı. Yeri gәlmişkәn, o, indi Fәrrux bәy Vәzirovla 303
birlikdә yenә Azәrbaycana qayıdır. Lakin Әnvәr paşa ilә
ikinci görüşdәn sonra geri dönmәk mәsәlәsini gündәmdәn
çıxardım. Tәxminәn eyni vaxtda başqa bir mәsәlә – neytral
dövlәtә göndәrmәk üçün nümayәndә heyәti formalaşdırmaq
192 işi ilә mәşğul olmağa başladım. Bu, çox uzun mәsәlәdir vә
tәfәrrüatlar barәsindә indi Sizә yazmaq imkanında deyilәm.
Yalnız onu deyә bilәrәm ki, әn müxtәlif kombinasiyalar
qurulurdu. Çünki heyәt üzvlәrinin hamısı başqa ölkәyә
getmәk tәklifindәn boyun qaçırdılar, işi mәnim tәkbaşına
görmәyimi istәdilәr. Әvvәlcә getmәyә qәrar verdim, lakin
buradakı kabinet dәyişikliyi vә müxtәlif xarakterli siyasi
problemlәr mәni özümün getmәyimlә bağlı fikirdәn daşındırdı.
Hәm dә etiraf etmәliyәm ki, belә tәbliğati işlәr üçün o qәdәr
dә uyğun deyilәm. Bu, sәhhәtim, әn әsası isә xarici dillәrdә
mükәmmәl biliyimin olmaması ilә bağlıdır. Hәm dә indiki
vaxtda İstanbulu tamamilә tәmsilçiliksiz qoymağı düzgün
saymırdım vә indi dә saymıram. Lakin yenә dә birbaşa
vәzifә borcumun icrası ilә bağlı imkan yaranacağı tәqdirdә
getmәyә qәrar vermişәm. Hәlәlik isә Әli bәy Hüseynzadә 304
ilә Sәlim bәy Behbudov 305 (başqa adam tapa bilmәdiyimizdәn)
gedirlәr. Eyni zamanda siyasi iqtisad vә beynәlxalq hüquq