Page 84 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

Çantamı dalıma alıb yeni müştәri ovuna çıxıram, görüm kimi
tәlәyә sala bilәrәm? Lanjeronski vә Yekaterinski küçәlәri doğma
mәkanımdır, ona görә dә ayaqlarım mәni istәr-istәmәz ora,
birjaçıların sülәndiyi yerә aparır. Getmәyә başqa yerim var
bәyәm? Bәlkә, Allah bir müştәri yetirdi, mәnim dә canım bu
tәqvimdәn qurtardı!
Avara-avara dolaşıram, birjaçılara göz qoyuram – qәpik-
quruş qazanmaq üçün sәhәrdәn-axşama qәdәr vurnuxurlar –
siçan kimi, bir deşikdәn çıxıb, digәrinә girirlәr.
Hә, demәli, küçә boyu asta-asta gedirәm vә “Fankoni”nin
yanında tәmtәraqlı mundir geymiş general görürәm. Düşünürәm:
“Amma nә yaxşı olardı, kaş Allah mәnә axırıncı tәqvimi satmaq
üçün başqa bir general göndәrәydi!” Mәni fikir aparıb: “Tәәssüf
ki, cәmi bir tәqvim qalıb! Hә... Әgәr bütün generallar tәqvim
almağa başlasalar, birjaçıların paxıllıqdan ürәyi partlayar!”
Diqqәtlә baxanda görürәm ki, bu, bayaq tәqvim satdığım
generaldır. Dәrhal tanıdım onu. Görünür, o da mәni tanıdı. Nәdәn
bildim? Mәni görәn kimi stuldan sıçradı. Barmağını düz mәnә
tәrәf tuşladı.
İşim bitdi! Hara qaçım? Bircә generalım çatışmırdı! Dabanıma
tüpürüb aradan çıxdım. Heç arxaya da baxmadım! Hesabladım
ki, bu gedişlә iki dәqiqәdәn sonra iki küçә aralıda olacağam.
Sonrakı hadisәlәr çox sürәtlә baş verdi. Yarım dәqiqә keçmәmiş
hiss edirәm ki, kimsә arxama düşüb: yeyin addımlarla gәlir vә
mәni sәslәyir ki, ayaq saxlayım. Görәsәn, kimdir? Yәni mәni
qarabaqara izlәyәn generalın özüdür? Sәn bir işә bax! Mәn yazıq
ona bir tәqvim satmışam, alәm qarışıb! Generallar izimә düşüb!..
İşim fırıqdır! Başıma nә çarә qılım? Bәlkә, qaçım? Yox, fit
versә, bütün qorodovoylar tökülüşәcәk bura. Bircә hәbsә girmәyim
çatmırdı! Bәlkә, ayaq saxlayım? Yәni arvadına satdığım ikinci
tәqvimdәn xәbәr tutub? Xanımını aldatmışam axı! Yaxşı, özümü
o yerә qoyaram ki, guya heç nәdәn xәbәrim yoxdur, yәni mәn
hәmin satıcı deyilәm! Birdәn soruşsa ki, niyә qaçırdın, deyәrәm,
yerişim belәdir!

84