Page 402 - Sholom_Aleyhem_Макет 1
P. 402
Şolom Aleyxem
çәkirdi, onlar talanlara mәruz qalırdılar... Lakin bu bәla mәndәn
yan keçdi. Nә üçün? Çox sadә! İllәrdir kәndlilәrin arasında
yaşayırsan, qonşularla mehriban dolanırsan. Adın dillәr әzbәridir,
kәnddә birinci şәxssәn. Mәslәhәt lazımdır – “görәk Tevl nә
deyir”; titrәtmә-qızdırmaya qarşı dәrman – “Tevlin yanına gedәk”;
borc pul lazımdır – yenә Tevl... Kәnd camaatı belә hörmәtli,
tanınmış adamı niyә talan edib qovsun? Tәkcә yәhudi olduğuna
görә? Boş şeydir! Heç ağlıma gәlmirdi! Kәndlilәr dәfәlәrlә
demişdilәr ki, heç nәdәn qorxma, onlar belә alçaq hәrәkәtә yol
vermәzlәr! Hәqiqәtәn... İndi qulaq asın.
Bir dәfә Boyberikdәn evә qayıdıram. Onda hәlә gümrah
idim, süd mәhsulları – yağ-pendir satırdım. Atı açıb qabağına
saman vә vәlәmir tökdüm, әllәrimi yumağa macal tapmamış,
görürәm ki, hәyәt kәndlilәrlә doludur. Hamı gәlib – kәndxuda
İvan Poperilodan tutmuş, çoban Troximә qәdәr bütün hörmәtli
adamlar toplaşıb. Vә hamısının qәribә görkәmi var – geyimdә-
kecimdә... Әvvәlcә ürәyim düşdü: bayramdır, nәdir? Sonra
düşündüm: bәlkә, onlar... talan… Amma bu fikirdәn dәrhal vaz
keçdim: “Eh, Tevye! Utan, gör bir ağlına necә sәfeh fikir gәlir!
Neçә illәrdir bu kәndlilәrin arasında yaşayan yeganә yәhudisәn,
hәmişә hamı ilә yaxşı dolanmısan, kimsәyә barmağının ucu ilә
dә toxunmamısan!”
Onların qarşısına çıxıb, adәtim üzrә salamlayıram.
– Salamlar olsun, әziz ağalar! – deyirәm. – Nә әcәb sizdәn?
Nәsә sözünüz var?
Kәndxuda, yәni İvan Poperilo qabağa çıxıb mәnimlә üz-üzә
dayanır, gözümün içinә baxıb deyir:
–Tevl, biz gәlmişik... Sәni döymәk istәyirik!
Necәdir? Siz bu adamın danışığına fikir verin! Bizdә buna
eyham, işarә ilә danışmaq deyirlәr... Ürәyimdәn keçәnlәri tәsәvvür
edә bilәrsiniz? Amma büruzә vermirәm... Әksinә... Tevye uşaq
deyil ki...
– Çox gözәl, çox pakizә, tәbrik edirәm! – heç bir şey olmamış
kimi özümü şax tutub cavab verirәm. – Ay mәnim әzizlәrim, bәs
nәyә görә belә gec? Başqa yerlәrdә bunu artıq çoxdan elәyiblәr...
Kәndxuda Poperilo ciddi görkәm alır:
402