Page 398 - Sholom_Aleyhem_Макет 1
P. 398
Tevyeni yaratmısan, mәsәlәn, atı da yaratmısan, amma bu dünyada
hәr ikisinin taleyi eynidir... İnsana dil vermisәn ki, dәrdini
söylәsin, bәs at neylәsin? Dili yoxdur ki, danışsın, lal mәxluqdur!
Siz necә düşünürsünüz: insan heyvandan üstündür, ya yox?
Pan Şolom Aleyxem, gözlәrimdәki yaş damcılarına
tәәccüblәnmәyin. Yәqin, fikirlәşirsiniz ki, qoca Tevye atı üçün
darıxır? Çox qәribәdir, nә üçün atımdan ötrü? Hәr şey üçün
darıxıram, hamısına heyifim gәlir! Atım, kәndim, kәndxudam,
uryadnikim, Boyberik bağları, Yequpets varlıları, hәtta lәnәtә
gәlmiş Efraim Şadxen üçün dә darıxacağam...
Allah qoysa, sağ-salamat mәnzilbaşına yetişim, – hәlә
bilmirәm, orada hansı işin qulpundan yapışacağam, amma gün
kimi aydındır ki, ilk növbәdә Rahil ananın mәzarını ziyarәt
edәcәyәm. Övladlarıma dua oxuyacağam, bәlkә dә, onları bir
daha görmәyәcәyәm, Efraim Şadxen üçün dua edәcәyәm, sizi vә
yәhudilәri anacağam. Söz verirәm, bu da mәnim әlim! Sağ-
salamat qalın, sizә yaxşı yol vә mәndәn hamıya tәk-tәk salam
söylәyin.
Dәf ol!
Pan Şolom Aleyxem, sizә hәdsiz salamlarımı çatdırıram!
Sizә vә övladlarınıza cansağlığı arzulayıram! Çoxdandır, sizinlә
görüşmәk istәyirәm, xeyli әhvalat toplamışam, gәrәk ürәyimi
boşaldım. Aya-günә dönmüsünüz, nә üçün görünmürsünüz? Mәnә
deyirlәr ki, dünyanı gәzirsәn, uzaq ölkәlәrә sәfәrә çıxırsan, Esfir
barәdә deyildiyi kimi: “Yüz vә iyirmi yeddi sәltәnәt...” Amma
hәrәkәtlәrim hәlә dә sizә qәribә gәlir ... Yәqin, tәәccüblәnirsiniz:
bu, hәmin Tevyedir, ya yox? Özüdür, pan Şolom Aleyxem, elә
gördüyünüz adamdır! Köhnә dostunuz Tevye, südçü Tevye, amma
daha südçü deyil, hamı kimi adi adamdır, qocalıb, amma yaşına
görә bir az cavan görünür – “Pasxa dastan”da deyildiyi kimi:
“Bu da mәn, yetmiş yaşlı...”, yetmişә hәlә çox var! Bәs saçları
398