Page 388 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

demәkdir? Bәs mәn kimәm? Balqabaq? Beylkaya da iki kәlmә
yağlı söz demәk istәdim ki, sırğa elәyib qulağından assın! Digәr
tәrәfdәn, fikirlәşdim: “Tevye, atılıb-düşmәk nәyә lazım? Böyük
qızlarına mәslәhәt verib nәyә nail olmusan? Boş-boşuna hay-
küy salmısan, çığırıb-bağırmısan, axırda axmaq yerindә qalan
kim olub? Әlbәttә, Tevye!”
Sözün qısası, sizin kitablarda yazıldığı kimi, şahzadә oğlanı
burada qoyub keçәk şahzadә qıza. Demәli, onların xahişinә әmәl
edib Yequpetsә gәlmişәm. “Salam! Salam! Necәsiz? İşlәriniz
necәdir? Buyurun, әylәşin!” – “Sağ olun, mәn elә ayaq üstә dә
dayana bilәrәm!” Bax belә!
“Nә olub? Nә vacib iş var? Mәni niyә dәvәt etmisiniz?” –
kimi suallarla dәrhal irәli soxulmaq yaxşı düşmәzdi. Tevye –
arvad deyil, gözlәyә bilәr. Palıd ağacından düzәldilmiş әşyalarla
bәzәdilәn otağa daxil oluruq: masa, oturacaqlar, divarlar, tavan
palıddandır vә bütün bunların hamısı ağacdan yonulub, bәzәk
vurulub, rәnglәnib... Masanın üstünә şahlara layiq süfrә salınıb,
çay, qәhvә, şokolad, peçenye, konyak, hәr növ yemәk vә turşular,
meyvә-tәrәvәz düzülüb. Mәnim Beylkam ata evindә belә şeylәr
görmәyib. Mәnә bir qәdәh süzdülәr, sonra yenә bir qәdәh, içib
Beylkaya baxıram, fikirlәşirәm: “Tevyenin qızı bunu da gördü.
Dilәnçini heç nәdәn yaradan Allah yoxsulu himayәsinә alanda,kasıb
inanılmaz dәrәcәdә dәyişir. Adama elә gәlir ki, Beylkadır, amma
mәnә elә gәlir ki, yad adamdır”. Vә әvvәlki Beylkanı xatırlayıb
onu indiki ilә müqayisә edirәm. Adama ağır gәlir, sanki günaha
batmışam, axmaq iş tutmuşam, uğursuz sövdәlәşmәyә razılıq
vermişәm, mәsәlәn, köhlәn atımı dayçaya dәyişmişәm, özü dә
bu dayçadan nә çıxacağını bilmirsәn – at, yoxsa işә yaramayan
bir mәxluq.
“Eh, Beylka, Beylka, sәnә nә oldu! Yadımdadır, axşamlar his
verәn neft lampasının işığında mahnı oxuya-oxuya nәsә tikirdin,
mәn gözümü açmağa macal tapmamış iki inәyi sağıb qurtarırdın,
bәzәn qollarını çırmalayıb mәnә borş, lobya, pendirli blinçik, ya
da xaşxaşlı içki hazırlayıb deyirdin: “Ata, get әllәrini yu!” Etiraf
edim ki, bu sözlәr hәzin nәğmә kimi sәslәnirdi!” İndi qızım

388