Page 366 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

Qızım Şprinsa başıma bәladır. Bu acını әvvәlkilәrlә müqayisә
etmәk olmaz. Buna baxmayaraq, gördüyünüz kimi, birtәhәr
dolanırıq... Kitabda deyildiyi kimi: “İnsan öz iradәsi ilә yaşamır”,
nәğmәdә deyildiyi kimi:

Hәyatın, hәm dә dünyanın nә mәnası,
Xoş güzәran, bir dә pulun yoxdursa?

Müqәddәs kitabda yazılıb: “Qadir Allah sәnә öz mәrhәmәtini
әta edib”. Allah yәhudilәrin hәyatını yaxşılaşdırmaq istәyir, mәnә
isә yenә bәdbәxtlik göndәrib… İndi adamlar müalicә üçün
Yequpetsdәn xaricә üz tuturlar, isti su, әsәblәri sakitlәşdirәn
duzlu vannalar… daha nә bilim nә! Әşi, boş verin, köhnә
söhbәtdir! Yequpets boşalan kimi, Boyberikin dә havası, meşәsi
vә bağları qәribsәyir, kimsәsiz mәkana çevrilir... Amma, Allah
böyükdür, mürgülәmir, biz yoxsulların bu dünyada әzab çәkmәsi
üçün nәzәrlәrini üstümüzdәn әsirgәmir, – yәni bu yay çox qiyamәt
keçdi! Odessa, Rostov, Yekaterinoslavl, Mogilyov, Kişinyovdan
xeyli sayda milyonçu bizim tәrәflәrә – Boyberikә axışdı. Soruşa
bilәrsiniz, nә üçün buranı seçiblәr? Cavab verirәm: bәs bizimkilәr
onların yanına niyә qaçır? Adәtәn, talan başlayanda yәhudilәr bir
şәhәrdәn digәrinә pәnah aparır. Müqәddәs kitabda yazılıb: “Yola
düşdülәr vә dayandılar, sonra yenә getdilәr”, – bu da o demәkdir
ki, biz sizә gәlirik, siz dә bizә... Bu arada Boyberik, tәsәvvür
edin, nәhәng şәhәrә çevrilib, küçәlәr qәlәbәlikdir. Mәlum mәsәlәdir
ki, adamlar hәmişә yemәk istәyir, onlara daim yağ, süd, pendir
lazımdır... Bәs süd mәhsullarını Tevyedәn başqa kimdәn almaq
olar? Sözün qısası, Tevye dәbә minib. Hәr tәrәfdәn çağırırlar:
Tevye! Tevye! Reb Tevye, zәhmәt olmasa, bura gәlin! Reb Tevye,
bizә dә baş çәkin! Zarafat deyil, Allah istәsә...
Bir dәfә belә hadisә oldu. Bayramqabağı idi... Müştәrilәrdәn
birinin – Yekaterinoslavldan gәlmiş varlı dul qadının evinә ağartı
mәhsulları gәtirmişdim. Bu qadın oğlu Aronçiklә birlikdә dincәlmәk
üçün Boyberikә köçmüşdü, şübhәsiz, birinci tanış olduqları adam
mәn idim.

366