Page 310 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem
Mendl vә qayınanası yuxuma girdi... Sәhәr qonaq, nәhayәt,
niyyәtini açıqladı.
– İndi Yequpetsdә pulla qızılın qiymәti bәrabәrdir, – dedi, –
malın qiymәti düşür, siz, reb Tevye, yaxşı qazana bilәrsiniz, hәm
dә mәnә kömәk edib dirildәrsiniz!
– Lap körpә uşaq kimi danışırsan! – cavab verdim. – Elә
bilirsәn, Yequpetsin bütün pulları, qızıl imperialları mәndәdir?
Ay ağılsız, mәndә pul nә gәzir? Allah elәsin, Pasxaya kimi şәrikli
o qәdәr qazanaq ki, milyonçu Brodski bizә hәsәd aparsın!
– Әlbәttә, – deyir, – sizi başa düşürәm... Amma elә bilirsiniz,
bundan ötrü çoxlu pul lazımdır? Siz mәnә yüz verin, üç-dörd
günә onu iki yüz, üç yüz, altı yüz, yeddi yüz elәyim, hәtta minә
çatdırım...
– Çox güman, mәsәlә Müqәddәs kitabda yazıldığı kimi olsun:
“Pul әlinin altındadır, cibin isә çayın o biri sahilindә”. Әlbәttә,
risk yaxşı şeydir, baxır harada! Mәsәlә burasındadır ki, dediyin
hәmin yüz rubl da yoxdur! Tәәssüf, demәli, döyüşә tәkbaşına
getmәli olacaqsan!
– Öldürsәniz dә, inanmaram! – deyir. – Reb Tevye, yüz rubl
nәdir ki, tapa bilmәyәsiniz?! Göz dәymәsin, qazancınız, ad-
sanınız... Hörmәtiniz müqabilindә...
– Şan-şöhrәtdәn nә fayda? – deyirәm. – Bu, әlbәttә, yaxşı
şeydir, amma bәdbәxtlik ondadır ki, ad-san var, amma pul yoxdur!
Hamısı fabrikant Brodskinin cibindәdir... Düzünü bilmәk istәsәn,
yüz rublu güc-bәla ilә qazanıram. Amma bu pulla min dәnә
dәliyi bağlamaq lazımdır: birinci, qızı әrә vermәk...
– Elә mәsәlә dә budur! – sözümü kәsir. – Reb Tevye, bir dә
nә vaxt әlinizә belә fürsәt düşәcәk? Cәmi yüz rubl qoyub, Allahın
kömәyi ilә, o qәdәr götürәrsiniz ki, hәm toya, hәm dә başqa
işlәrә çatar!
Üç saat çәnә-boğaz elәdik. Qonaq izah etmәyә başladı ki, bir
rublu necә üç, üçü necә on elәmәk olar. Dedi: әvvәl on dәnә
alırsan, – nә olduğu yadımda deyil, – sonra bir neçә gün
gözlәyirsәn ki, hәmin şeyin qiymәti artsın... Bu vaxt harasa
teleqram göndәrib tapşırırlar ki, onu satsınlar, verilәn pula isә iki

310