Page 268 - Sholom_Aleyhem_Макет 1
P. 268
Şolom Aleyxem
– Demәk, belә, bu doxsan doqquz milyonun üç varisi var: bir
qardaş vә iki bacı. Bu isә o demәkdir ki, hәrәnin payına otuz üç
milyon düşür.
– Siz nә danışırsınız? – Arkadi yenә dözmәyib yerindәn
sıçradı. – Mәnә elә gәlir ki, qardaş hәmişә bacıdan iki dәfә çox
alır. Bәs siz necә hesablamısınız ki, hәrәyә otuz üç milyon
düşüb?
– Cәnab Şveytser, biz axı şәrt kәsdik ki, sözümü kәsmә yә -
cәksiniz!.. Bu miras hardan qalıb? Uzun mәsәlәdir. Mәn isә, gör -
düyünüz kimi, puldәyişәnәm.
– Hә... – Şveytserin gözlәri bәrәldi. – Allah haqqı, elә düz
bilmişdim ki, siz pul dәyişәnsiniz. Sifәtinizdә yazılıb. Bütün pul -
dә yişәnlәrin belә qәribә, biganә sifәti olur. Taxtabaş adamlardır,
hissiyyatları yoxdur.
– Xahiş edirәm, – ev sahibi ona müraciәt etdi. – Bәlkә,
sәsinizi kәsәsiniz? Ağzınız bir dәqiqә dә yumulmur. Deyәsәn,
çoxdanışmaq xәstәliyinә tutulmusunuz!
Arkadi Şveytser cavab vermәdi. Siqarı damağına qoyub
yerini rahatladı vә daha tәrpәnmәdi. Bununla bildirmәk istәyirdi
ki, söhbәtin ardını diqqәtlә dinlәmәyә hazırdır.
Yeddinci fәsil
– Hә, harda qalmışdıq? Demәli, işim-peşәm pul dәyişmәk
idi, bazarda bir kiçik masam vardı, dayanmışdım arxasında, pul
dәyişirdim. Çarәm nәdir? Gündәlik çörәkpulum bundan çıxırdı.
Ancaq tәkcә pul dәyişmәklә dolanmaq mümkün deyil. Dayanıb
saatlarla gözlә ki, kimsә yaxınlaşıb pul xırdalayacaq, sәn dә
qәpik-quruş qazanacaqsan. Çarә nәdir? Demәli, hәm dә...
– Oğru olmalısan! – Arkadi Şveytser onun cümlәsini tamam -
ladı. – Bәs nә? Toltsa nәnәm, qәbri nurla dolsun, Qiyamәt günü
әrәfәsindә sinaqoqdan şam oğurlayanda hәmişә deyirdi: “Bәzәn
düzlük – giclikdir!”
– Sizdәn soruşan yoxdur, müdaxilә etmәyin! – Bronzentoler
qәzәblәndi. – Demәk istәyirdim ki, tәkcә pul dәyişmәklә dolanmaq
olmaz, gәrәk bir başqa alverә dә qoşulasan. Qәdim sikkә, köhnә
268