Page 249 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

ŞӘN KOMPANİYA

Birinci fәsil

Qızmar yay günündә, böyük şәhәrin, mәsәlәn, Yequpetskin
qәlәbәlik küçәlәrindәn birindә qarabuğdayı, qırmızıyanaq bir
gәnc siqar sümürә-sümürә var-gәl edirdi. Yaşı da tәxminәn...
Yox, yaşını dәqiq söylәyә bilmәyәcәyәm, çünki pasportuna
baxmamışam. Әvvәllәr, bizimkilәr saqqal uzadanda buna әsasәn
yaşını müәyyәn etmәk olurdu. İndi isә, Allah kömәyimiz olsun,
saç-saqqalı qırxmaq adi hal alıb, ona görә dә adamın qırxılmış
sifәtindәn anlamaq olmur ki, bu, cavandır, yoxsa qoca? Bәzәn,
ümumiyyәtlә, çaşbaş qalırsan: qarşındakı yәhudidir, ya yox?
Әlbәttә, diqqәtlә fikir versәn, burnundan, gözlәrindәn vә baxış -
larından yәhudi olduğunu anlamaq çәtin deyil. Gözlәrindәn dәrhal
oxunur: “Siz kimsiniz? Biz tanışıq? Nә iş görürsünüz? Bir-
birimizin işinә yarıya bilәrik?”
Lakin... qayıdaq qarabuğdayı cavana.
Qarasaçlı oğlan tәmkinlә addımlayırdı, siqarı da acgözlüklә
elә sümürürdü ki, deyәrdin indicә nahar süfrәsi arxasından durub
vә kefinә bir az da kef qatmaq üçün siqar tüstülәdir. Bu gözәgәlimli,
alyanaq gәncin bığlarının ucu yuxarı burulmuşdu. Amma geyimi
elә dә qüsursuz deyildi: pencәyinin qolunun ucu kirdәn parıldayırdı,
şalvarının dizlәri sürtülmәkdәn ağarmışdı, dabanları yeyilmiş
köhnә laklı ştibletlәri dә dәrhal gözә çarpırdı. Adamın başının
üstündә Allah var, düzünü demәk lazımdır, ştibletlәr yırtıq deyildi,
amma üzәrindәki lak çat-çat olmuşdu. Şlyapasından da bilinirdi
ki, o qәdәr dә imkanlı deyil. Çünki belә şlyapalar artıq dәbdәn
düşüb, köhnәlib, lenti dә lәkә ilә dolu idi. Hә, belә şlyapanı qoy-
maqdansa, qoymamaq yaxşıdır!
Kasıbçılığın üzü qara olsun! Heç bilmirsәn haçan gәlir.
Әvvәlcә özünü şlyapa vә ayaqqabıda büruzә verir, sonra cibindәki
pul kisәsi әrimәyә başlayır, son qәpiyinә qәdәr, nәyin varsa, әlin -
dәn çıxır, qalırsan ac-yalavac, borc qәbzlәri qanını qaraldır, pul
kisәsinin dә dibi yırtıq...

249