Page 24 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

Qumarı dәlicәsinә sevirdi! Tәkcә malını yox, canını qurban
vermәyә hazır idi! Desәydin ki, dünyanın o başında kart oynamağa
çağırırlar, çaparaq gedәrdi! Әvvәllәr dostları ilә ayda bir dәfә,
uzun qış gecәlәrindә “altmış altı”, yәhudi “iyirmi bir”i, “tertl-
mertl” oynayırdı... Sonra aludә oldu, şübhәli adamlarla, avara vә
fırıldaqçılarla oynamağa girişdi... Yәqin, bilirsiniz, harada qumar
var, orada çirkin işlәr baş alıb gedir... Qumarbazın yadına axşam
duası düşәr? Adәtlәrә әmәl etmirlәr, hamısı başıaçıq gәzir,
müqәddәs şәnbәnin nә demәk olduğunu tamam unudublar!
Yәhudiliyә aid digәr ayinlәri belә xatırlamırlar! Tәrs kimi dә
Perl ona rast gәldi. Baldızım mömin, ibadәt edәn, Allahı sevәn
qız idi, әrinin qumar ehtirasına dözә bilmirdi, gecә-gündüz başını
yastığa soxub için-için ağlayırdı. Dәrd-qәm onu üzüb axırına
çıxdı, bu bәlaya tab gәtirә bilmәdi, xәstәliyi gündәn-günә
şiddәtlәndi vә günlәrin birindә pәrvazlanıb bu dünyadan köçdü.
Amma mәsәlә yenә dә bunda deyil.
Perl öldü vә altı-yeddi yaşındakı qızı yetim qaldı. Perlin әri
haradasa Odessada kef çәkirdi, qumar onun hәyatını çoxdan
zәhәrlәmişdi. Bir dә ayıldı ki, pulları havaya sovurub, baba, ata
vә әmi mirasından qara qәpik dә qalmayıb! Deyәsәn, axırda
hәbsә düşdü, yatıb çıxandan sonra bir müddәt sәrgәrdan hәyat
sürdü, hansısa sağalmaz xәstәliyә tutuldu vә nәhayәt, yoxsulluq
içindә ölüb getdi. Vәssalam, bu da bir ailәnin qısa vә acı hekayәti.
Belәliklә, onların yetim qızına sahib çıxmalı oldum. Adı Reyzldir.
Onu övladlığa götürәndә balaca qız idi, başa düşürsünüz dә...
Allah mәnә cәza göndәrmişdi, övladım olmurdu, dedim, ilahi
payıdır, canla-başla qәbul etdim. Hәr şey yaxşı ola bilәrdi, amma
bәlanın haradan gәlәcәyini bilmәk olmur axı! Bәzәn işlәrin
hәddindәn artıq yaxşı getmәsi dә adamı qorxudur! Başqa ailәlәrdә
belә qızlar, adәtәn, mәtbәxdә, analığının әlinin altında böyüyür,
hәr işә yardımçı olur, samovar qaynadır, qulluq göstәrir. Bizim
evdә isә bu qız ailәnin doğma üzvünә çevrilmişdi, geyimlәri cüt-
cüt alırdıq – arvadım nә geyinirdisә, qıza da ondan. Bizimlә eyni
süfrә arxasında otururdu, bizim yediyimizdәn yeyirdi. Amma
mәsәlә bunda da deyil.

24