Page 233 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Rəhmət qazanmaq istəyi

bürünmüş bu aşxana sәhrada kimsәsiz, unudulmuş mәzar daşına
bәnzәyirdi...
Xizәk aşxanaya yaxınlaşdı vә sürücü atı tövlәyә apardı.
Qapını açıb daxmaya girdim vә... İlahi, nә görürәm? Bu, nә
dәhşәtdir? Kimin ağlına gәlәr? Aşxananın ortasında meyit
uzadılıb, üstünә qara örtük çәkilib, baş tәrәfdә xırda şamlar
düzülmüş iki mis şamdan qoyulub, üst-başından cındır tökülәn
uşaqlar da ölünün әtrafına toplaşıb ah-nalә edir.
Dilәnçi kökündә olan bu uşaqlar başlarına yumruqla qapaz
vurur, qışqırıb ağlayırlar: “Ana! Ana!” Hündürboy, uzunayaqlı,
әyninә mövsümә uyğun olmayan nimdaş yay paltarı geymiş bir
kişi isә küncdәn-küncә atılıb öz-özünә danışır:
– İlahi, indi mәn nә edim, başıma haranın külünü töküm?
Vәziyyәtin nә yerdә olduğunu anladım. Ağlıma gәlәn ilk
fikir bu oldu: “Qaç, Noyax! Çıx aradan!” Qaçmaq istәdim, amma
qapı bağlandı, ayaqlarım yerә mıxlandı, tәrpәnә bilmәdim. Tәzә
müştәri görәn aşxana sahibi qarşıma çıxıb suda çapalayan adam
kimi qollarını açdı.
– Evimiz yıxılıb, – ağlayan uşaqları göstәrdi, – analarını
itiriblәr. Heç bilmirәm, nә edim, nәdәn başlayım?
– Allah rәhm edәndir! – adәti üzrә Bibliyadan sitatlar gәtirib
ona tәskinlik vermәyә çalışdım, lakin kişi sözümü kәsdi.
– Rica edirәm, Allah xәtrinә, mәni dinlәyin, vәziyyәtimi
başa düşün. Arvadım çoxdan xәstә idi, vәrәmә tutulmuşdu, elә
özü dә ölüm arzulayırdı. Nәhayәt, canını tapşırdı. Amma ortaya
böyük әngәllәr çıxıb. Qışın günü, biz dә çölün düzündә. Heç
bilmirәm, nә edim, nәdәn başlayım? Kәndә gedib araba tapardım,
onu şәhәr qәbiristanlığına aparardım, amma bu kimsәsiz çöldә
uşaqları tәk necә qoyum? Gecәyә dә az qalıb, kimi çağırım,
kimdәn kömәk umum, nәdәn başlayım, bilmirәm?
Aşxana sahibi qәribә tәrzdә ağladı, gözündәn yaş çıxmadı,
sanki gülürdü, sәsindә dә bir müәmma vardı, elә bil öskürürdü:
“Öhö-öhö-öhö!” Bu adam ürәyimi yaraladı, ona yazığım gәldi!
Aclıq, bir tәrәfdәn dә soyuq kәlәyimi kәsmişdi! Amma bütün
bunlardan vaz keçib dedim:

233