Page 216 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

Qruzeviçi әhәmiyyәtsiz bir işlә әlaqәdar harasa çağırdılar: bir
anbarda bomba vә dinamit aşkar olunmuşdu, oğlan isә kimyagәr
idi, özü dә savadlı, bacarıqlı. Ondan şübhәlәnmişdilәr. Әllәrinә
bir neçә mәktub keçmişdi... Nә isә, atdılar oğlanı hәbsә... Bundan
sonra әzablı günlәrim başladı – qaçhaqaç, qovhaqov, ona minnәt,
buna rüşvәt... Bütün cәhdlәr boşa çıxdı! Geriyә dә yol yox, deyir
çünki oldun dәyirmançı... On yeddi yaşlı Feygelenin üzgün
çöhrәsini görәndә ürәyimdәn qara qanlar axırdı. Anası Roza
ondan da pis hala düşmüşdü! Hәlә nәnәsi Payyanı demirәm! Ailә
sanki Tanrının bәlasına gәlmişdi. Üstәlik, bildirim ki, işlәr çox
pis gedirdi, әldә qalan pullar xәrclәnmişdi. Ona görә dә evi girov
qoydum. Pullar bir göz qırpımında qurtardı, mәcbur qalıb dükanı
satdım... Özümü bacarıqlı, tәdbirli adam kimi tәqdim edib
öyünmәk istәmirәm. Sadәcә dul qadınların durumunu anlatmağa
çalışıram: bir dәfә ağızlarını açıb soruşmadılar ki, dolanışıq vә
digәr işlәr üçün xәrclәnәn bu pullar hardandır? Ailәnin maddi
durumu necәdir? Sabaha ümid var, ya yox? Әsla! Bu mәsәlә
onları zәrrә qәdәr dә maraqlandırmırdı! Hәr şeyin qayğısına mәn
qalmalıyam! Çıxış yolunu yalnız mәn tapmalıyam! Özümü oda-
közә vurmalıyam! Mәni buna nә sövq edir? Hardan bilim?
Mәnim yerimdә olsaydınız, bu adamlarla necә rәftar edәrdiniz?
Mәsәlә burasındadır ki, bu üç qadından hansının daha yaxşı
olduğunu müәyyәn edә bilmәmişdim. Onların sözlәrinә, әmәllәrinә
әsәbilәşirdim, hәrdәn inciyib-küsürdüm. Ürәyimdә onların qarasına
deyinә-deyinә evә qayıdırdım, özümә söz verirdim ki, bu gündәn
xoş rәftara, yaxın münasibәtlәrә son qoyacağam. Amma ertәsi
gün gәlib onların mәsum gözlәrini, nisgilli çöhrәlәrini görәndә,
cingiltili sәslәrini eşidәndә kin-küdurәtdәn әsәr-әlamәt qalmırdı.
Özümü onlara görә yenidәn oda atmağa hazır vәziyyәtdә hiss
edirdim. Tanrının zavallı vә mәzlum bәndәlәri! Әlacım nә idi?
Feygele barәdә heç danışmağa dәymәz. Maqnit kimi adamı
özünә cәlb edir. Ecazkar baxışlarından doymaq olmur, bu gözlәr
adamın ağlını başından çıxarır!.. Üzr istәyirәm, bunu sizә yox,
özümә deyirәm, çünki bu qız Qruzeviçә әrә getmәklә mәni dәli

216