Page 215 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Üç dul qadın

Bir görәydiniz, necә coşdular! Qatı fanatların sitayiş etdiyi
adamı tәhqir etsәydin, onlar bu cür coşmazdılar!
Hәr iki dul qadın araya girdi – әks tәqdirdә, qalmaqal
böyüyәcәkdi! Sonra anladım ki, sәfeh iş tutmuşam, çünki axırda
üzr istәmәyә mәcbur oldum. Bilirsiniz niyә? Çünki Feygele belә
istәdi! O, nәsә istәdisә, mütlәq hәyata keçmәlidir. Mәsәlәn, әgәr
desә ki, bu evi söküb başqa yerә daşımaq lazımdır, etiraz ola
bilmәz!
Bu qız nәinki mәni heyran qoymuşdu, hәtta varlığıma hakim
kәsilmişdi, iradәmi qırmışdı, qula, alәtә çevirmişdi. Tәkcә mәni
yox, özünә nişanlı seçimi ilә dә hamını mәәttәl qoymuşdu...
Qruzeviçi bәyәnmişdi. Oğlan kimya fakültәsinin üçüncü kurs
tәlәbәsi idi, demәzdim canlara dәyәndi, dostlarından bir o qәdәr
dә fәrqlәnmirdi. Qarşımıza bundan da pisi çıxa bilәrdi, Tanrı bizi
qorudu. Әvvәla, yaxşı ailәdәn idi. Bu, vacib şәrtdir. Nә istәyirsiniz
deyin, ancaq bu, heç dә әhәmiyyәtsiz mәsәlә deyil. Sakit olun,
var-dövlәti nәzәrdә tutmuram. Ona işarә edirәm ki, nәsil, kök az
mәna kәsb etmir. Әgәr savadsız, cahil ailәdәn çıxmısınızsa, nә
qәdәr ziyalı olsanız da, son nәticәdә kobudluq vә qabalıq özünü
büruzә verәcәk. Qruzeviçin digәr üstün cәhәtlәri barәdә danışmaq
istәmirәm. Düzünü desәk, bu cavanlar özlәrini heç dә pis
aparmırdılar, әdalәtli, tәrbiyәli vә nәcibdilәr. Amma adam içindә
sanki oyun oynayırdılar. Dediklәrinә haqq qazandırmaq üçün elә
dәlil-sübut gәtirirdilәr ki, mәәttәl qalırdın. Necә deyәrlәr, oğru
elә bağırdı ki...
Gәlin boş fәlsәfәyә vaxt itirmәyәk! Bizim Feygele on yeddi
yaşında hәmin bu Qruzeviçә әrә getdi. Toyun necә keçmәsi,
neçәyә başa gәlmәsi, xәrcin kim tәrәfindәn ödәnilmәsi vә
sevincimizin hәddi-hüdudu barәdә bütün xırdalıqları danışıb
vaxtınızı almaq istәmirәm. Yeganә qızını şәxsәn anası Roza
kәbinә apardı, nәnәsi Payya isә sevincdәn uçurdu – zarafat deyil,
nәvәsi әrә gedir! Mәn axmaq isә... Axı mәn niyә sevinirdim?
Evin kiçik xanımını әrә verirdim, ona görә? Nә isә, sevincimizin
ömrü uzun sürmәdi – şәnbә vә bazar! Toydan üç gün sonra bizim

215