Page 220 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

BERL-AYZİK
Amerika möcüzәlәri

“Amerika – yalançılar ölkәsidir”, “Amerika yalançıları.”
Bu ölkәyә yenicә ayaq basanlar belә deyir. Cavandırlar, nә
dediklәrini özlәri dә bilmirlәr. Amerika bizim Kasrilovkanın heç
dırnağının tozu da ola bilmәz vә yaxşı tanıdığım Berl-Ayzik
bütün amerikalı yalançıları büküb cibinә qoyar!
Berl-Ayzik necә adamdır? Eh, bunu bilmәyә nә var? Adәtәn,
bizim Kasrilovkada adamın gözünün içinә baxıb ağ yalan
söylәdiyini dәrhal başa düşürlәr, sözünü kәsib deyirlәr: “Sәn
Allah, Berl-Ayzik kimi gopa basma!” Danışan şәxs eyhamı
anlayıb susur.
Kasrilovka әhalisinin dilindә gәzәn bir әhvalat Berl-Ayzikin
kimliyi barәdә tam tәsәvvür yaradır. Pravoslavların belә bir adәti
var: Pasxa bayramında iki şәxs qarşılaşanda biri digәrinә şad
xәbәr verir ki, Mәsih dirilib! O birisi cavabında deyir: “Hәqiqәtәn,
dirilib!” Belә bir hadisәni tәsәvvürә gәtirәk: hansısa xristian
diribaş bir yәhudi ilә rastlaşır vә ona xoş xәbәr verir: “Mәsih
dirilib”. Yәhudi özünü itirәcәk, bilmәyәcәk nә cavab versin.
“Hәqiqәtәn, dirilib” – deyә bilmәz, çünki bu, yәhudi dininә
ziddir. Desә ki, dirilmәyib, – zibilә düşәcәk! Diribaş yәhudinin
cavabı belә olacaq: “Hә, elәdir, mәn bayaq bunu Berl-Ayzikdәn
dә eşitdim...”
İndi, tәsәvvür edin ki, hәmin bu Berl-Ayzik Amerikaya
yollanıb, bir neçә il orada qalandan sonra Kasrilovkaya qayıdıb.
Berl-Ayzik Amerika möcüzәlәri haqqında nәlәr danışmır?
– Birincisi, hara baxırsan, ağzın açıla qalır. Adamlar böyük
pullar qazanır, sәrvәtinin sayı-hesabı yoxdur, yığıb-yığışdıra
bilmirlәr, әlini hara atırsan, qızıl çıxır! İş quranda, ticarәtә
başlayanda – oranın dili ilә buna “biznes” deyirlәr...
Böyük şәhәrlәrdә nә desәn baş verir. Azad mәkandır, әlindәn
gәlәni beş qaba çәk! Fabrik, yaxud dükan açmaq istәyirsiz,

220