Page 223 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Berl‐Ayzik

– Әgәr elәdirsә, onların nәyi bizdәn yaxşıdır? Biz dә ölürük,
onlar da!
– Elәdir, ölmәyinә ölürlәr, amma mәsәlә burasındadır ki,
necә ölürlәr? Әslindә, dünyanın hәr yerindә eyni cür ölürlәr.
Әsas mәsәlә dәfndir, bax mәsәlәnin canı budur! Birincisi,
Amerikada belә bir qayda var: hәr kәs әvvәlcәdәn harada dәfn
olunacağını bilir. Hәlә sağ ikәn qәbiristanlığa yollanır – orada
buna “semeteriya” deyirlәr – özü üçün yer seçir vә qiymәti
razılaşdırır. Sonra arvadı ilә semeteriyaya gәlib deyir: “Görürsәn,
әzizim, sәn burada, mәn dә yanında yatacağam, orada isә
övladlarımız!” Bundan sonra dәfn bürosuna gedib gәlәcәkdә
(yüz iyirmi ildәn sonra!) hansı dәrәcәli dәfn mәrasimi istәyirsә,
sifariş edir. Orada nә az-nә çox, üç dәrәcә var: birinci, ikinci,
üçüncü. Birinci dәrәcә – varlılar, milyonçulardan ötrüdür, dәfnin
qiymәti min dollardır. Nә demәk olar, bu, әsl dәfndir! Günәş şә -
fәq saçır, gözәl hava, gümüşü rәngdә dәfn xәrәklәri, qara katafalk,
ağ lәlәklәrlә bәzәdilmiş vә belinә çil-çil örtük salınmış atlar.
Ravvinlәr, kantorlar vә xidmәtçilәr dә qara geyinib, ancaq
düymәlәri ağdır, karetlәr ard-arda düzülüb! Dini mәktәb şagirdlәri
irәlidә addımlayıb uca sәslә oxuyurlar: “Allahın hüzurunda haqq
dayanacaq...” Onların sәsi bütün şәhәrә yayılır! Min dollar –
zarafatdır?
İkinci dәrәcә – bu da yaxşı dәfndir, beş yüz dollara başa
gәlir, amma min dollarlığa çata bilmәz. Hava tutqundur, necә
deyәrlәr, o qәdәr dә ürәkaçan deyil. Dәfn xәrәklәri qara katafal -
kdadır, amma gümüşü bәzәyi yoxdur. Atlar vә müşayiәtçilәr qara
geyinib, nә ağ lәlәklәri, nә dә ağ düymәlәri var. Karetaların sayı
elә dә çox deyil. Dini mahnı oxuyan uşaqların sayı azdır, sәslәri
dә güclә çıxır... Әlbәttә, beş yüz dollara uyğun oxuyurlar...
Üçüncü dәrәcә – bu, yoxsul dәfnidir, qiymәti cәmi yüz dol -
lar dır. Hava sәrin, hәm dә tutqundur. Dәfn xәrәklәri katafalksızdır.
Cәmi iki at vә iki müşayiәtçi var, karetlәr gözә dәymir. Öndә
irәlilәyәn uşaqlar tez-tez çaşır, sözlәri ahәngsiz deyirlәr: “Allahın
hüzurunda haqq dayanacaq...”

223