Page 202 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

tәhqir kimi sәslәnir. Nәyi nәzәrdә tutduğumu anladınız? Әgәr
göylәrdә mәlәklәr süzürsә vә onlar hәmin bu Şapirodan pis
deyilsә, onda sizi әmin edirәm, yer üzünü murdarlayan ikiayaqlı
heyvanlarla yanaşı yaşamaqdansa, ölüb mәlәklәrin yanına getmәk
daha yaxşıdır. Deyә bilәrsiniz, mizantropam, insansevmәzәm.
Әgәr insanların mәnә yaşatdığı acını duya bilsәydiniz, başıma
açılan oyunlar sizin dә başınıza gәlsәydi, mizantrop yox, yaramaz
olardınız. Bıçaq götürüb cumardınız adamların üstünә, hamısının
boğazını üzәrdiniz! Yeri gәlmişkәn, bunu necә başa düşәk: mәni
saatlarla danışmağa vadar edirsiniz, amma heç soruşmursunuz
ki, bәlkә, boğazım quruyub, bir stәkan suya ehtiyacım var? Rica
edirәm, çay sifariş verin!
Demәk belә, harda qalmışdıq? Hә, şirin-şәkәr kürәkәn
Şapiroda.
Deyәsәn, söylәmişdim ki, şәrab zavoduna rәhbәrlik edirdi,
әslindә, rәhbәr yox, oranın sahibi sayılırdı. Hәr şey onun әlindә
idi. Zavodun gerçәk sahiblәri ona hәdsiz dәrәcәdә inanırdılar,
doğma övladları kimi sevirdilәr. Gerçәk sahiblәr – şәriklәrin hәr
ikisi (qoy bu ifadәmә görә mәni bağışlasınlar) oğruya bәnzәyir,
belәlәrini günün-günorta vaxtı çıraqla gәzsәn, tapa bilmәzsәn
(indi aradan çıxıb Amerikaya qaçıblar), toyda özlәrini әn yaxın
qohum kimi aparırdılar. Onlar bәyә içi gümüş әşyalarla dolu
mücrü hәdiyyә etdilәr, ümumiyyәtlә, әsl filantrop, çox gülәrüz
vә әliaçıq idilәr. Bilirsiniz, bu filantroplarla heç aram yoxdur, o
ki qala sahibkar-filantrop ola. Onlar müxtәlif mәrasimlәrә qatılıb
öz filantropluqlarını adamların gözünә soxur, vurğulamağa
çalışırlar ki, “baxın, biz, sahibkar-filantroplar adamlara belә
dәyәr veririk!” Bir düşünәn yoxdur ki, bәlkә, elә bu dәyәr vermәk
istәdiyin adamın hesabına varlanmısan? Bu adam olmasaydı, siz
sahibkara, filantropa çevrilәrdinizmi?.. Nahaq gülürsünüz! Әzizim,
özümü çoxbilmiş kimi qәlәmә vermәk istәmirәm. Ancaq sahibkar-
filantropları görәn gözüm yoxdur. Mәnә nә var? İndi sizә sahibkar-
filantropların әmәllәrindәn danışım. Tanrının kömәyi ilә müәssisә
açırsan, böyük gәlir әldә edirsәn, inandığın adamı da rәhbәr
vәzifәyә qoyursan. Otur evdә kef elә, ya da xarici ölkәlәrә

202