Page 197 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Üç dul qadın
gözәl sözlәrlә tәriflәyib göylәrә qaldırdım. Görüm o şahmat
taxtası vә dünyadakı bütün şahmatçılar cәhәnnәm odunda yansın!
Oturduq oynamağa, amma sәn demә, onun ürәyindәn başqa
fikirlәr keçirmiş. Vәziri götürürәm, o isә Rozanı mәndәn alır. On
gedişә “mat” elan edirәm, o isә üç gedişdәn sonra mәsәlәni
bitirir! Çünki dördüncü gedişdә, yәni dördüncü dәfә gәlәndә dul
qadının gözlәrindә qığılcım gördüm, mәni kәnara çәkib bildirdi
ki, Roza hәmin bu Şapiro ilә nişanlanır. Qadın sevincdәn göyün
yeddinci qatında idi. Bir sözlә, Payya deyir ki, onu, Rozanı vә
özümü tәbrik edim!
Bu xoş xәbәri eşidәndә nә hala düşdüyümü tәsvir etmәk
istәmirәm. Deyәcәksiniz ki, yaramazın, dәlinin, sәrsәmin biriyәm,
hә? O, yәni dul qadın da eyni sözlәri dedi. Әvvәl güldü, sonra
üstümә qışqırdı, әhvalat göz yaşı, ah-nalә, bir sözlә, münaqişә ilә
bitdi! Necә deyәrlәr, yaranın qaysağı qopdu... Yarım saat әrzindә –
qızğın mübahisә zamanı bir çox acı mәtlәblәrin üstünü açdıq,
tanış olduğumuz iyirmi ildә bir-birimizә bu qәdәr hәqiqәt
söylәmәmişdik! Açıq dedim ki, başımın bәlasısan, gözümün
işığı, yeganә tәsәllim Rozanı әlimdәn alıb başqasına verirsәn.
Cavabında dedi ki, әgәr söhbәt qәlbә toxunmaqdan gedirsә, on
doqquz il әrzindә dәfәlәrlә onun ürәyini yaralayıb küsdürmüşәm!..
Bunun nә demәk olduğunu izah etmәyәcәyәm, çünki uşaq da
başa düşәr. Yalnız onu deyә bilәrәm ki, centlmenliyi unutdum,
onunla kobud rәftar elәdim! Papağımı götürüb dәli kimi qapını
çırpdım vә çıxıb getdim... Özümә söz verdim ki, ömrümün
axırına kimi bir dә bu qapıdan içәri ayaq basmayacağam! Buna
sözünüz nәdir? Axı müdrik adama oxşayırsınız! Sizin “psixologiya”
bu barәdә nә yazır? Çıxış yolu var? Özümü çaya atıb intihar
etmәli idim? Yoxsa әlimә revolver almalı, ya da özümü asmalı
idim? Tanrıya min şükür, gördüyünüz kimi, özümü çaya atmadım,
güllәlәmәdim, asmadım. Sonrası necә olacaq? Gәlәn dәfә
danışaram. Bir az gözlәsәniz, dünya dağılmaz. İndi dul qadınlarımın
yanına qaçmalıyam. Mәni nahara gözlәyirlәr.
Birinci dul qadın barәdә bu qәdәr.

197