Page 189 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

ÜÇ DUL QADIN

(heç vaxt evlәnmәmiş çılğın kişinin dilindәn)

Birinci dul qadın

– Sәhviniz var, әzizim, qarımış qızların heç dә hamısı bәdbәxt
deyil, heç vaxt evlәnmәmiş kişilәri dә ucdantutma xudbin
adlandırmaq olmaz. Oturmusunuz kabinetdә, damaqda siqar, әldә
kitab, sizә elә gәlir ki, dünyanın bütün sirlәrindәn xәbәrdarsınız,
hәr şeyi sonuna, nöqtә-vergülünә qәdәr dәqiq bilirsiniz vә sizin
üçün artıq cavabsız sual qalmayıb. Xüsusәn dә, Tanrı kömәyimiz
olsun, “psixologiya” kәlmәsi kәşf edilәndәn sonra... Zarafat
deyil, sözә bax: psi-xo-lo-gi-ya!.. Heç bilirsiniz psixologiya
nәdir? Belә bir bitki var – cәfәri... Görünüşü pis deyil, әtri dә
ürәkaçandır, xörәyә әlavә edәndә әla dad verir! Psixologiya da
belәdir – cәfәriyә bәnzәyir. Amma cәfәrini götürüb çeynәyin,
mәn dә baxım!.. İstәmirsiniz? Bәs onda niyә mәnә psixologiyanı
sırımaq fikrinә düşmüsünüz? Әgәr psixologiyanın, hәqiqәtәn, nә
olduğunu bilmәk istәyirsinizsә, yaxın әylәşin vә söhbәti diqqәtlә
dinlәyin. Dәrd-bәlanın hardan vә necә gәldiyi, xudbinliyin
sәbәblәri vә başqa mәsәlәlәr barәdә rәyinizi sonra söylәyәrsiniz.
Bax mәn – köhnәnin subayıyam, yәqin, subay kimi dә
ölәcәyәm. Niyә? Demәk çәtindir... Әgәr sәbәbini bilmәk vә mәni
dinlәmәk istәyirsinizsә, bax bu, әsl psixologiyadır! Tez-tez sual
verib sözümü kәsmәyin: ay bu, niyә belә oldu, filankәs hardan
gәldi, nә dedi?.. Sözümü kәsәn adam gözümün düşmәnidir. Mәn,
bildiyiniz kimi, tәrs adamam, son vaxtlar әsәblәrim sözümә
baxmır... Qorxmayın, dәli deyilәm! Dәliyә daha çox siz oxşayırsınız,
çünki evlisiniz. Mәnә isә arvad almaq olmaz, gәrәk iti beynim vә
dәrrakәm hәmişә yerindә olsun. Sağlamlığımın qayğısına qalmaq
borcumdur. Bunu özünüz dә yәqin edәcәksiniz. Uzun sözün
qısası, xahiş edirәm, sual vermәyin. Әhvalatı danışıb bitirәndәn
sonra nәyi başa düşmәsәniz, soruşarsınız. Yaxşı? Razılaşdıq?
Hә, burada, mәnim yerimdә әylәşin, mәn özüm yırğalanan

189