Page 186 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem
rublu götürün vә qalığını qaytarın”. “Nә qalıq, – deyirәm, – nә
hesab? Hansı otuz rubl? Elә bilirsiniz, mәn quldur, ya da dәliyәm
ki, sizdәn pul alım? Vağzalda tamamilә yad bir adamı tutmuşam,
onu heç tanımıram, kim olduğunu bilmirәm, әlindәn çamadanını
alıram, zorla oğlumun sünnәt mәrasiminә gәtirirәm, şәnbәni bu
adamla keçirirәm, hamıya qismәt olsun, göstәrdiyi hörmәtә vә
mәni razı saldığına görә indi ondan pul tәlәb etmәliyәm?” Qonaq
mәnә dәli kimi baxdı: “Mәni әlә salmısınız? Niyә başımı ağrıdıb
ravvinin yanına gәtirdiniz?” “Qәribә adamsınız! Bunu ona görә
elәdim ki, bizim ravvinin necә ağıllı olduğunu sizә göstәrim,
başqa heç bir pis niyyәtim yox idi!..”
Bu әhvalatı danışandan sonra Naxmen-Lokax tәkәbbürlә
yerindәn qalxdı, şәriklәri dә getmәyә hazırlaşanda onlara bir
papiros da tәklif etdim vә Naxmen-Lokaxa dedim:
– Demәli, mәnә ravvinin әhvalatını danışdınız. Lütfәn, mәn
dә sizә öz әhvalatımı danışım, o da ravvin barәdәdir, amma
sizinkindәn xeyli qısadır.
Cavab gözlәmәdәn mәtlәbә keçdim.
– Hadisә, – sözә başladım, – bu yaxında, qәsәbәdә yox,
böyük şәhәrdә, Qiyamәt günü әrәfәsindә baş verib. Dünyanı
dolaşan sәyyar tacir qәfildәn peyda olur. Sanki göydәn düşmüşdü.
Mal satır, pulunu alır. Yәhudilәrin yaşadığı mәhәllәdәki mәktәbin
hәyәtindә gәzişir, ravvinlә maraqlanır, harada yaşadığını soruşur.
“Ravvin nәyinizә gәrәkdir?” “Sizә dәxli yoxdur...” Ondan-bundan
soruşur, nәhayәt, ravvinin ünvanını öyrәnir. Onun yanına gәlib
deyir:
– Reb, mәsәlә belәdir. Mәn sәyyar tacirәm, yanımda böyük
mәblәğdә pul var. Amma mәnim deyil, göydә Allah, yerdә mәn –
özgәnin pullarıdır. Yanımda gәzdirmәyә, mehmanxanada qoymağa
qorxuram, böyük mәblәğdir! Lütfәn, bu pulları mәndәn alın, qoy
sabaha qәdәr sizin sandıqda qalsın...”
Ravvin pula baxıb deyir: “Üzr istәyirәm, mәni tanımırsınız,
hәtta ilk dәfә görürsünüz”. “Necә yәni tanımıram? Siz adi adam
yox, ravvinsiniz”. “Yaxşı, ravvinәm. Amma sizin kim olduğunuzu
bilmirәm...” Xeyli söz gülәşdirirlәr. Tacir ravvinә: “Siz axı

186