Page 170 - Sholom_Aleyhem_Макет 1
P. 170
Şolom Aleyxem
gedir, hәzm edә bilmir... Ağzından qan gәlәndәn sonra belә hala
düşüb. Bu yaydan başlayıb. Doğrudur, bir dәfә qan lap çox gәldi.
Allaha şükür, indi kәsilib. Amma uşaq elә zәifdir ki, tәsәvvür
edә bilmәzsiniz, ayaq üstdә güclә durur. Titrәdib-qızdırır, bәdәni
od tutub yanır. Hәrarәti otuz doqquz beşdir, heç nә kömәk etmir!
Bir neçә dәfә hәkimin qәbulunda olmuşam. Eh, bizim hәkimlәr
nә bilir? Deyirlәr, çox yesin, havada gәzsin. Uşaq isә yemәyin
adını eşitmәk belә istәmir. Bәs hava? Bәyәm bizdә hava var?
Kodnyada hava! Ha-ha! Adamın gülmәyi gәlir. Kodnya gözәl
yerdir, әsl yәhudi mәkanıdır. Allaha şükür, yәhudilәr var, sinaqoq,
dua evi var, ravvin vә sair. Ancaq Allah bizi iki şeydәn mәhrum
edib: qazancdan vә havadan. Hә, qazancdan danışmağa dәymәz.
İlahi, dәrgahına şükür, biz bir-birimizdәn qazanırıq... Hava isә...
Әgәr bizә hava lazım olsa, mülkәdar “malikanә”sinә yollanırıq.
“Malikanә”dә hava, hәqiqәtәn, boldur. Әvvәllәr, Kodnya Polşa
panlarına mәnsub olanda “malikanә”yә heç burnunu da soxa
bilmәzdin. Panlar yaxın buraxmırdılar. Әn çox da pan itlәri.
Amma Kodnya “malikanә”lәri yәhudilәrin әlinә keçәndәn sonra
itlәr yoxa çıxıb, “malikanә”nin özü dә tamam dәyişib. Ora
gedәndә adamın ürәyi açılır...
İndi orda yenә dә panlar, mülkәdarlar olur, amma yәhudi
mülkәdarları... Bizim kimi yәhudi dilindә danışırlar, adәtlәrә
әmәl edir vә yәhudilәrә hörmәt bәslәyirlәr. Bir sözlә, әsl
yәhudilәrdir. Amma o qәdәr dә mömin deyillәr, sinaqoqa çox
can atmırlar. Hamama getmәklә dә araları yoxdur. Şәnbә qanununu
pozmaqdan çәkinmirlәr. Çolpanı inәk yağında qızartmaq onlar
üçün böyük qәbahәt sayılmır. Hә, saqqal qırxmaq, başıaçıq
gәzmәk vә sair – bu barәdә danışmağa dәymәz. İndi bu, hәr
yerdә adi şeydir. Hәtta bizim Kodnyada elә cavanlar var ki,
papaq başlarına ağırlıq edir... Bәli, Kodnyanın mülkәdarları
belәdir. Bizim yәhudi panları camaata yaxşı münasibәt bәslәyir,
onlara xoş üz göstәrmәyә çalışır. Payızda yoxsullara paylamaq
üçün yüz-iki yüz kisә kartof göndәrir, qışda odun ayırır, Pasxaqabağı
matsa üçün pul verirlәr. Bu yaxında sinaqoqa kәrpic hәdiyyә
etmişdilәr. Bәs necә! Hәr işi nәcib şәkildә, layiqincә görürlәr.
170