Page 130 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Şolom Aleyxem

deyәcәk: “Bilet mәnimdir! Biletimi verin!” Onda nә sözünüz
olacaq? O, bileti yox, yetmiş beş mini tәlәb edәcәk! Kimdәn?
Sizin heç birinizdәn yox, varlı adamdan! Düzdür, varlı adamda
Birnbaumdan aldığı qәbz var, öz növbәsindә mәnim qәbzim
Birnbaumda, qardaşım Henexin qәbzi mәndә, rahibin qәbzi isә
Henexdәdir! Bu halda, qoy varlı adam Birnbaumdan, o da öz
növbәsindә mәndәn, mәn qardaşımdan, Henex dә rahibdәn şikayәt
әrizәsi versin. Adamın başı şişir! Bәs nә etmәli? Başqa vәkilә,
sonra ondan da tәcrübәli vәkilә, lazım gәlsә, daha mәşhur vәkilә
müraciәt etmәk lazımdır... Nә isә, şәhәrin bütün vәkillәrinin
qapısını döydük. Başqa heç nә barәdә düşünә bilmirdik: sözümüzün
әvvәli dә, axırı da vәkil idi, vәkil... vәkil... Bağışlayın, yaxşı
vәkiliniz var?.. Tfu! Papiros demәk istәyirdim...
Qısa vә konkret, harda qalmışdıq? Hә, vәkillәrdә. Allahın
kömәkliyi ilә vәkillәr çıxış yolu tapdı – zarafat deyil, vәkildirlәr
axı! Çıxış yolu nәdәn ibarәtdir? Әvvәlcә hәr ikimiz, yәni mәn vә
Birnbaum notariusa gedib kağıza imza atdıq. Kağızda yazılmışdı
ki, biletin bizә heç bir aidiyyәti yoxdur, onu mәnә qardaşım
Henex göndәrib – girov qoymaq üçün rahibdәn alıb. Mәn isә
bileti girov qoyub Birnbaumdan iki yüz rubl almışam – әhvalat
necә baş veribsә, kağızda da әksini tapıb. İlk baxışdan, sadә vә
rahat görünür, yalansız-filansız! Hәqiqәtdәn yaxşı nә ola bilәr?
Qәribәdir, bu, әvvәlcәdәn kimsәnin ağlına gәlmәmişdi! Başa
düşürsünüz?.. Lakin bu, hәlә hamısı deyil! Yәni bununla mәn vә
Birnbaum camaatın әlinә elә bir qamçı verәcәyik ki, bizi döysünlәr?
Bәs uduşdan payımıza düşәn pulun taleyi necә olacaq? Vermәsәlәr,
başımıza haranın külünü tökәcәyik? Qardaşımın insafına vә
rahibin andına inanmaq olar? Bәs kağızı birlikdә imzalayıb
qәdәh-qәdәhә vurmağımız, sizcә, boş şeydir? Kağızın qiymәti
qәpik-quruşdur, qaldı içmәyә, tәki araq olsun, süfrә arxasında
hәr gün yığışıb bala-bala gillәtmәk mümkündür. Bizim, yәni
Birnbaumun vә mәnim istәyimiz nә idi? Zәmanәt! Yәni bizә
zәmanәt versinlәr ki, payımıza düşәni alacağıq... Başa düşürsünüz,
ya yox? Bax elә bu mәqamda ara qarışdı, mәzhәb itdi! “Zәmanәt
istәyirsiniz? Bu zәmanәt nәyinizә gәrәkdir? Havayı pul almağınız

130