Page 129 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Yetmiş beş min

anlatmağa ehtiyac var? Vәkil, ya hәkim, fәrqi yoxdur! Hәr ikisi
bir bezin qırağıdır! Bu vәkillәrin işi-peşәsi bir-birinin әksinә
danışmaqdır. Biri deyir ki, dördümüz dә bileti bizә vermәdiyi
üçün bankdan vә varlı adamdan şikayәt etmәliyik... İlk baxışdan,
pis fikir deyil, hә? İkinci vәkil bildirir ki, şikayәti yalnız iki nәfәr –
mәn vә Birnbaum vermәlidir. Biletin qaytarılması barәdә banka
göstәriş vermәdiyi üçün varlı adamdan şikayәtçi olmalıyıq.
Mәncә, bu vәkilin dә sözündә hәqiqәt var. Düz demirәm? Üçüncü
vәkil soruşur: “Sizi bankla bağlayan nәdir?” Mәgәr bank mәni
tanıyır? Birdәn-ikidәn yolumuz kәsişib? Vәkil bildirir ki, şikayәti
yalnız Birnbaum yazmalıdır, özü dә bankdan yox, varlı adamdan,
çünki bankın heç bir günahı yoxdur: axı Birnbaum özü bankdan
xahiş edib ki, bileti onun hesabından çıxarıb varlı adamın hesabına
keçirsin... Bu vәkil dә haqlıdır! Başqa bir vәkil araya girib israr
edir ki, şikayәti mәn vә Birnbaum yox, rahib vә qardaşım Henex
yazmalıdır! Bu sözlәrdә dә hәqiqәt var, düz demirәm? Digәr
vәkilin ağlına belә bir fikir gәlir: şikayәtә lüzum yoxdur! Gәlin
araşdıraq, bankda, varlı adamın hesabında bilet necә peyda olub?
Bileti Birnbaum verib. Bәs Birnbaum bileti hardan alıb? Yankev-
İosldan, yәni mәndәn. Bәs bilet mәnim әlimә necә düşüb?
Qardaşım Henex verib. Henexә bilet hardan? Borc kimi rahibdәn
alıb. Qardaşım deyir ki, alıb, rahib isә israr edir ki, bileti borc
verib. Fәrqi var? Әmәlә gәlәn iş deyil. Ona görә dә rahib bileti
qardaşımdan istәyir, Henex isә öz növbәsindә mәndәn, mәn dә
Birnbaumdan tәlәb edirәm. Bәs Birnbaum? O, bileti kimdәn
istәmәlidir? Әlbәttә, bankdan! Bank isә bildirir ki, Birnbaumu
yox, varlı adamı tanıyır! Bu halda, qoy Birnbaum bileti varlı
adamdan, o da bankdan tәlәb etsin. Düzdür, varlı adam qorxur
ki, ondan şikayәt edә bilәrlәr. Ona görә dә Birnbaum varlı adama,
mәn Birnbauma, qardaşım Henex mәnә, rahib isә Henexә qәbz
vermәlidir. Hә, necәdir, fikrim xoşunuza gәlir? Bundan yaxşı nә
ola bilәr? Amma bir vәkil dә peyda olur, özünü hamıdan ağıllı
sayır, әcaib suallar verir: biz hardan bilәk ki, dövrә rahiblә
qapanır? Bәlkә, kolların dalında biri gizlәnib, sabah çıxacaq,
şahidlәri dә başına toplayıb gәlәcәk, sәnәdlәri gözümüzә soxub

129