Page 121 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

Yetmiş beş min

necә? Yaxud bileti Birnbaumun yanında girov qoyandan sonra
vaxtında borcu ödәyib geri almasaydım, nә baş verәrdi? Halbuki
Birnbaumun әlindә qәbz var idi, orda yazılmışdı ki, mәn filan
nömrәli, filan seriyalı biletimi girov qoyuram, әgәr vaxtında bor-
cumu ödәmәsәm, filan nömrәli, filan seriyalı biletim... Başa
düşürsünüz, ya yox? Axırı necә oldu? Kimsәyә pislik arzulamıram,
amma işin bu nöqtәyә çata bilәcәyi ağlıma da gәlmirdi. Çünki,
gördüyünüz kimi, mәnim üçün pul hәyatda önәmli rol oynamır!
Pul nәdir? Әl çirki! Arvadım demişkәn, tәki Allah cansağlığı
versin, qalan şeylәr düzәlәr!.. Amma, sözün düzü, adamı yandırır...
Necә dә olsa, yetmiş beş min rubl az pul deyil! Başa düşürsünüz,
ya yox?..
İndi isә Birnbaumdan danışaq. Hәqiqәtәn, onun heç bir
günahı yoxdur. O, göz görә-görә yetmiş beş mini әlindәn buraxdı!
Sadәcә çox әdalәtli adamdır, başqasının bileti ilә pul qazanmaq
istәmir. Yalnız onu arzulayır ki, mәsәlә adamların vasitәsilә
çözülsün, yәni bu işlә әlaqәdar insanların rәyi soruşulsun. Başa
düşürsünüz? Sonra da nә şiş yansın, nә kabab, çünki qәbz ondadır,
yazılıb ki, borcumu vaxtında ödәmәsәm, girovda olan filan
nömrәli, filan seriyalı bilet... Başa düşürsünüz, ya yox? Bilet dә
gözlәnilmәdәn yetmiş beş min rubl uddu! Deyin, adamın ödü
ağzına gәlәr, ya yox? Bu da sizә iki zavallı! Sanki şalvarın
cibindәn yetmiş beş min rubl salıb itirmiş iki zavallı insan! Düz
demirәm?
Üçüncü zavallı isә qardaşım Henexdir. Pulu oğurlanmış adam
kimi, qanı dama-dama gәzir. Açığı, ona yazığım gәlir: payına
qәpik-quruş düşәcәk. Axı adәt elәyib: ildә bir, yox, bәzәn iki
dәfә, tiraj keçirilәndә, әn azından iki dәfә yetmiş beş min rubl
udmalıdır! Bir qәpik dә әskik olmaz! Gәrәk düz yetmiş beş min
udsun! Әlbәttә, hirsimdәn belә deyirәm! Bağıra-bağıra gәzir:
“Mәnә nә veriblәr, ala bilmirlәr? Axı nә istәyirlәr? Niyә mәni
soğan qabığı kimi soyurlar? Hamıya pul vermәliyәm? Rahibә
ver! Qardaşıma ver! Birnbauma ver! Mәni dilәnçi kökünә
salmasalar, әl çәkmәyәcәklәr!” Başa düşürsünüz, ya yox?

121