Page 142 - Ferdinand de Sössür_Layout 1

Ferdinand de Sössür

§2. Mahiyyәtlәrin vә vahidlәrin
ayrılması metodu

Bu vә ya digәr dili bilәn hәr kәs onun vahidlәrini olduqca
sadә üsulla, uzaq başı nәzәri olaraq ayırır. Hәmin üsul
bundan ibarәtdir ki, dilin manifestasiyası (document) kimi
nitqi çıxış mәqamı olaraq götürüb onu iki paralel zәncir
şәklindә tәsvir etmәk lazımdır: anlayışlar zәnciri – A vә
akustik obrazlar zәnciri – B.
Ayırmanın düzgünlüyü üçün tәlәb olunur ki, akustik zәn -
cir dә aparılmış bölgü (a β ϒ...) anlayış zәncirindәki bölgüyә
1
1
1
(a β ϒ ...) uyğun gәlsin:

SiƷәlaprά fransız sözünü alaq: bu sәs zәncirini l-dan sonra
bölüb siƷәl-i xüsusi vahid kimi ayırmaq olarmı? Yox, olmaz:
anlayış zәncirinә müraciәt etmәk kifayәtdir ki, hәmin böl-
günün sәhvliyinә әmin olasan. SiƷә- la- prά hecalarına ayrıl -
ma da dil a priori-si deyil. Yeganә mümkün bölgülәr bunlardır
: si- Ʒә- la- prά ( si je la prends yazılır) ‘әgәr mәn almasam’ vә
si- Ʒә- l- aprά (si je l apprends) ‘әgәr mәn bunu bilsәm’ ; belә
ki, onlar hәmin parçalarla әlaqәdar olan mәna ilә özlәrini do ğ -
ruldur.
Belә әmәliyyatların nәticәlәrini yoxlamaq vә hәr hansı
vahidin ayrılmasının düzgünlüyünә inanmaq üçün eyni
vahidin rast gәlindiyi bir sıra cümlәlәri müqayisә edib, hәr
bir ayrıca halda onun kontekstdәn ayrılmasının mümkün -
lüyünә әmin olmaq vә bu cür ayrılmanın mәnaca özünü
142 doğrultduğunu yәqin etmәk lazımdır. İki parçanı alaq:
laf$rsdyvά(la force du vent yazılır) ‘külәyin gücü’ vә