Page 13 - anderson_Макет 1

vә әsәrdә Andersonun prototipi olan obrazı “iyrәnc” adlandırmışdı.
Heminquey isә bu barәdә illәrlә susmuş, bir vaxtlar müәllimi
olan Andersona qarşı nәdәn belә amansız davrandığı haqqında
izahat vermәmiş, amma hәr şeyin unudulduğu bir vaxtda,
intiharından iki il әvvәl – 1959-cu ildә sanki çoxdan bәri onu
narahat edәn bir kabusun tәqibindәn xilas olmağa çalışırmış
kimi, gözlәnilmәdәn bu mövzuya qayıtmışdı:
“...Mәn bunu etmәkdәn çәkinmәdim, çünki sözün düzünü
deyirdim vә sözün düzünü demәk insanların edә bilәcәyi әn
arzuolunmaz şeydir. Mәnim etdiyimi sadәcә qәddarlıq adlandırmaq
1
olar vә buna yol verdiyim üçün әclafın yekәsiyәm ...”
Heminqueydәn fәrqli olaraq, Folkner öz sәhvini düzәltmәli
olduğunu daha tez anlamış vә üçüncü romanı olan “Sartoris”i
Andersona hәsr etmişdi:
“Bu romanı mәnim ilk dәfә çap olunmağıma kömәk göstәrәn
Şervud Andersona hәsr edirәm vә inanıram ki, onu oxuduqdan
sonra bu kömәyinә görә peşman olmayacaq”.
Bununla belә, Folknerin öz yanlışını açıq şәkildә etiraf
etmәkdә çәtinlik çәkdiyini naşiri Manuel Komrofa 1949-cu ildә
yazdığı mәktubdan da hiss etmәk olar:
“...Andersonu Nyu Orleanzdan tanıyıram. Avropaya gedib,
tәzәdәn Nyu Orleanza qayıdanda mәndәn nәyә görәsә incimişdi.
Başa düşmәdim ki, mәndәn niyә inciyib. Bu haqda heç danışmadıq
da. Bir neçә il sonra biz Nyu Yorkda rastlaşdıq vә hәmin vaxt,
deyәsәn, әvvәlki inciklik daha yox idi”.
Andersona qarşı etdiklәrinә görә bәzi bioqraflar tәrәfindәn
“qatil oğul” (“assassin son”) adlandırılan Folkner törәtdiyi
“cinayәtin” günahını yumaqdan ötrü sonralar da Şervud Andersonu
tez-tez xatırlayaraq, ona borclu olduğunu dәfәlәrlә qeyd etmiş,
onu “Amerika yazıçılarının atası” adlandırmışdı.
1953-cü ildә “Atlantik Mansli” jurnalının iyun sayında Folkner
Şervud Andersonun onun bütün yaradıcılığına tәsirini göstәrәn
mәslәhәtini xatırlayır:

1 Qeyd edәk ki, ana dilimizә tәrcümә etmәkdә çәtinlik çәkәrәk “әclafın
yekәsi” demәklә kifayәtlәnmәk mәcburiyyәtindә qaldığımız vә bәlkә
dә, uğursuz tәrcümә etdiyimiz bu ifadә hәrfi tәrcümәdә “qancığın
oğlu” (“the son of bitch”) demәkdir.
13