Page 367 - "Yeni söz"
P. 367
kəzin sinəsini. Tükəzin huşu çıxmışdı başından. Sonra nələr olmuşdusa, öz-özünə İkinci Mahmud. Tanımal Mustafa
olmuşdu, Bayramdan xəbərsiz, Tükəzdən xəbərsiz... Tükəz çimib tövlədən çıxanda mat
qalmışdı gəlinlər. Bircə saatın içində Tükəz necə gözəlləşmişdi, İlahi!
Tükəz arvad bunları xatırlaya-xatırlaya yerində qıvrılırdı. Qıvrıldıqca da həmin ilıq
bir şey dolaşırdı canında...
Səhərə kimi gözünü qırpmamışdı Mustafa kişi. Eləcə yerində o üzə-bu üzə fırlanıb
durmuşdu. Ev adamları da mat qalmışdılar bu işə. Odur ki, atası Sitarəni göndərmişdi
ki, get, gör, dədəm salamatdımı? Sitarə də gəlib dayanmışdı, Mustafa kişinin başının
üstündə, demişdi ki, ay baba, atam deyir, get, gör, dədəm salamatdımı? Mustafa kişi
də demişdi ki, get denən, salamatdı. Bax beləcə, günlərlə yerindən qalxmamışdı
Mustafa kişi. Nə dərdi bilinirdi, nə dərmanı. Bu nə sirr idi, heç Allah da baş açmazdı.
Günlərin bir günü kəndə söz yayıldı ki, bu gecə filankəsin qoyunları yoxa çıxıb.
Mustafa kişinin qulağı aldı bu sözü. Durub çəliyinə dirənə-dirənə çıxdı həyətə. Gəlib
bu tut ağacının altında oturdu eləcənə. Dedi, mənə bir çay verin, indicə Şahsuvar
müəllim gələcək, bazara gedəcəm onunla. Amma bir xəbər çıxmadı Şahsuvar
müəllimdən, nə özü gəldi, nə adam göndərdi. Bax beləcə, axşama qədər Şahsuvar
müəllimdən xəbər gözlədi Mustafa kişi. Papirosu papirosa caladı, qurcuxa-qurcuxa
durdu yerində. Dindirəndə dindi, dindirməyəndə eləcə kirimişcə oturdu. Bir tikə
keçmədi boğazından. Gecənin bir vədəsi elə çəliyini o tut ağacının altındaca tullayıb
yollandı yerinə. Səhərəcən zarıdı eləcə. Səsini eşidən olmadı. Gecə ilə səhərin arasında
torpaq hələ canındakı istiliyi son nəfəs kimi havaya tapşırmamışdan bir xeyli qabaq
gözlərini yumdu Mustafa kişi... Həmin günün axşamı ev adamları xəbər tutdular ki,
Mustafa kişi daha bu dünyalıq deyil. Hay düşdü kəndə. Şahsuvar müəllim də özünü ye-
tirdi. Dedi ki, rəhmətliyin bütün yas xərci mənim boynuma, öz sözünə də əməl etdi
sonra.
Şenlik Mustafa kişini torpağa tapşırıb qayıdanda kəndin qulağına çathaçatda kimsə
sükutu pozdu:
– Həə! Mustafa kişi də belə getdi! Rəhmətliyin ağlı zayıllamışdı axır vaxtlar! Ey gidi
dünya!
Hamı da bir nəfər kimi bu sözü təsdiq etdi:
– Həə, yaman zayıllamışdı...
367
olmuşdu, Bayramdan xəbərsiz, Tükəzdən xəbərsiz... Tükəz çimib tövlədən çıxanda mat
qalmışdı gəlinlər. Bircə saatın içində Tükəz necə gözəlləşmişdi, İlahi!
Tükəz arvad bunları xatırlaya-xatırlaya yerində qıvrılırdı. Qıvrıldıqca da həmin ilıq
bir şey dolaşırdı canında...
Səhərə kimi gözünü qırpmamışdı Mustafa kişi. Eləcə yerində o üzə-bu üzə fırlanıb
durmuşdu. Ev adamları da mat qalmışdılar bu işə. Odur ki, atası Sitarəni göndərmişdi
ki, get, gör, dədəm salamatdımı? Sitarə də gəlib dayanmışdı, Mustafa kişinin başının
üstündə, demişdi ki, ay baba, atam deyir, get, gör, dədəm salamatdımı? Mustafa kişi
də demişdi ki, get denən, salamatdı. Bax beləcə, günlərlə yerindən qalxmamışdı
Mustafa kişi. Nə dərdi bilinirdi, nə dərmanı. Bu nə sirr idi, heç Allah da baş açmazdı.
Günlərin bir günü kəndə söz yayıldı ki, bu gecə filankəsin qoyunları yoxa çıxıb.
Mustafa kişinin qulağı aldı bu sözü. Durub çəliyinə dirənə-dirənə çıxdı həyətə. Gəlib
bu tut ağacının altında oturdu eləcənə. Dedi, mənə bir çay verin, indicə Şahsuvar
müəllim gələcək, bazara gedəcəm onunla. Amma bir xəbər çıxmadı Şahsuvar
müəllimdən, nə özü gəldi, nə adam göndərdi. Bax beləcə, axşama qədər Şahsuvar
müəllimdən xəbər gözlədi Mustafa kişi. Papirosu papirosa caladı, qurcuxa-qurcuxa
durdu yerində. Dindirəndə dindi, dindirməyəndə eləcə kirimişcə oturdu. Bir tikə
keçmədi boğazından. Gecənin bir vədəsi elə çəliyini o tut ağacının altındaca tullayıb
yollandı yerinə. Səhərəcən zarıdı eləcə. Səsini eşidən olmadı. Gecə ilə səhərin arasında
torpaq hələ canındakı istiliyi son nəfəs kimi havaya tapşırmamışdan bir xeyli qabaq
gözlərini yumdu Mustafa kişi... Həmin günün axşamı ev adamları xəbər tutdular ki,
Mustafa kişi daha bu dünyalıq deyil. Hay düşdü kəndə. Şahsuvar müəllim də özünü ye-
tirdi. Dedi ki, rəhmətliyin bütün yas xərci mənim boynuma, öz sözünə də əməl etdi
sonra.
Şenlik Mustafa kişini torpağa tapşırıb qayıdanda kəndin qulağına çathaçatda kimsə
sükutu pozdu:
– Həə! Mustafa kişi də belə getdi! Rəhmətliyin ağlı zayıllamışdı axır vaxtlar! Ey gidi
dünya!
Hamı da bir nəfər kimi bu sözü təsdiq etdi:
– Həə, yaman zayıllamışdı...
367
