Page 349 - tomas
P. 349
Qürubçağı sərgərdanlar
bәdәn quruluşundan özünәmәxsus kobud nәciblik yağırdı. Sifәti
zәrbәlәrin, çopurların iziylә doluydu, elә bil bir qranit lövhәdәn
yonulmuşdu: o sifәtdәn sәrgәrdanlığın, çarxların taqqıltısıyla
vaqonlar altında yol getmәyin, qanlı dava-dalaşların, vәhşicәsinә
döyülmәlәrin möhtәşәm epopeyası oxunurdu. Bir dә Amerikanın
vәhşi, qәddar, cansıxıcı әnginliklәrinin boşluğu...
Nәdәnsә qrupun başçısı olduğu dәrhal bilinәn hәmin adam
yöndәmsiz addımlarla heç kimin üzünә baxmadan yerisә dә,
dinmәzcә, etinasızlıqla, dәyanәtlә gedirdi. Birdәn dayandı, iri
әlini pencәyinin torbalanmış cibinә salıb siqaret çıxardı, siqareti
o biri әliylә külәkdәn qoruyub bircә hәrәkәtlә yandırdı. Hәmin
mәqamda sifәtindә xoşbәxt ifadә göründü. Qullab vurub, tüstünü
güclü ciyәrlәrinin lap dәrinliyinә çәkәndәn sonra burun deşiklәrindәn
asta-asta buraxdı. Bu, siqaretçәkmә prosesini bütün hәqiqi gözәlliyi
ilә göstәrәn, ona әlavә rәnglәr qatan bir hәrәkәt idi. O toxunduğu
hәr şeyә mәna, sevinc qatmağı bacarırdı, çünki hәmin gözәl
xüsusiyyәti daxilindә daşıyır, şadlanmağı, sevinmәyi bacarırdı.
Oğlan gözlәrini onun enli kürәyindәn ayırmadan hәmişә
hәmin adamın arxasınca gedirdi. İndi o dayananda oğlan onu
haqlayıb, bir qәdәr çaşqın halda, amma elә әvvәlki inadkar etibar
ifadәsiylә baxdı.
Sәrgәrdan tüstünü asta-asta, qalibanә tәrzdә burun deşiklәrindәn
buraxıb yoluna davam elәdi. Әvvәlcә oğlana bir söz demәdi. Az
sonra kobudcasına, saymazyana, amma acıqsız-filansız danışmağa
başladı:
– Yolun hayanadı, uşaq? – o dedi. – Böyük şәhәrә?
Oğlan dinmәzcә başını tәrpәtdi, elә bil danışmaq istәsә dә,
fikrindәn daşındı.
– Orada olmusan? – başçı soruşdu.
– Yox, – oğlan cavab verdi.
– Vaqonun altında da ilk dәfәydi gedirdin?
– Hә.
– O fermanın nәyi pisdi ki? – sәrgәrdan istehzayla gülümsündü. –
Çoxlu inәk sağmalı olursan, nәdi?
Oğlan da inamsızlıqla gülümsündü, sonra cavab verdi:
349
bәdәn quruluşundan özünәmәxsus kobud nәciblik yağırdı. Sifәti
zәrbәlәrin, çopurların iziylә doluydu, elә bil bir qranit lövhәdәn
yonulmuşdu: o sifәtdәn sәrgәrdanlığın, çarxların taqqıltısıyla
vaqonlar altında yol getmәyin, qanlı dava-dalaşların, vәhşicәsinә
döyülmәlәrin möhtәşәm epopeyası oxunurdu. Bir dә Amerikanın
vәhşi, qәddar, cansıxıcı әnginliklәrinin boşluğu...
Nәdәnsә qrupun başçısı olduğu dәrhal bilinәn hәmin adam
yöndәmsiz addımlarla heç kimin üzünә baxmadan yerisә dә,
dinmәzcә, etinasızlıqla, dәyanәtlә gedirdi. Birdәn dayandı, iri
әlini pencәyinin torbalanmış cibinә salıb siqaret çıxardı, siqareti
o biri әliylә külәkdәn qoruyub bircә hәrәkәtlә yandırdı. Hәmin
mәqamda sifәtindә xoşbәxt ifadә göründü. Qullab vurub, tüstünü
güclü ciyәrlәrinin lap dәrinliyinә çәkәndәn sonra burun deşiklәrindәn
asta-asta buraxdı. Bu, siqaretçәkmә prosesini bütün hәqiqi gözәlliyi
ilә göstәrәn, ona әlavә rәnglәr qatan bir hәrәkәt idi. O toxunduğu
hәr şeyә mәna, sevinc qatmağı bacarırdı, çünki hәmin gözәl
xüsusiyyәti daxilindә daşıyır, şadlanmağı, sevinmәyi bacarırdı.
Oğlan gözlәrini onun enli kürәyindәn ayırmadan hәmişә
hәmin adamın arxasınca gedirdi. İndi o dayananda oğlan onu
haqlayıb, bir qәdәr çaşqın halda, amma elә әvvәlki inadkar etibar
ifadәsiylә baxdı.
Sәrgәrdan tüstünü asta-asta, qalibanә tәrzdә burun deşiklәrindәn
buraxıb yoluna davam elәdi. Әvvәlcә oğlana bir söz demәdi. Az
sonra kobudcasına, saymazyana, amma acıqsız-filansız danışmağa
başladı:
– Yolun hayanadı, uşaq? – o dedi. – Böyük şәhәrә?
Oğlan dinmәzcә başını tәrpәtdi, elә bil danışmaq istәsә dә,
fikrindәn daşındı.
– Orada olmusan? – başçı soruşdu.
– Yox, – oğlan cavab verdi.
– Vaqonun altında da ilk dәfәydi gedirdin?
– Hә.
– O fermanın nәyi pisdi ki? – sәrgәrdan istehzayla gülümsündü. –
Çoxlu inәk sağmalı olursan, nәdi?
Oğlan da inamsızlıqla gülümsündü, sonra cavab verdi:
349
