Page 343 - tomas
P. 343
SӘHӘR ERKӘNİN SİRKİ
Bәzәn dә erkәn payızda, sentyabrda şәhәrә Rinqlin, Robinson,
Barnum, Beyli qardaşlarının mәşhur sirk truppaları gәlirdilәr.
Mәn onda poçtalyon idim. Şәhәrә sirk gәlәn gün soyuğu sümüyә
işlәyәn qaranlıqda yolumun üstündәki bütün evlәrә dәli kimi baş
çәkirdim. Sonrasa evә cumur, qardaşımı yataqdan sürüyüb
çıxarırdım.
Asta, hәyәcanlı sәslә danışa-danışa sentyabr yarpaqlarının
xışıltısı altında cәld geri, şәhәrә qayıdırdıq. Sәrin küçәlәrsә elә
bil qәfildәn nәhәng Yeri yenidәn aşkara çıxaran Günәşin dilsiz,
sirli-sehrli ilk işığında bozarırdı. Yer zülmәtin içindәn qorxunc,
әzәmәtli, heykәlvari hәrәkәtsizliklә peyda olur, insansa ona
vәcdlә, heyrәtlә baxır. Yәqin, Yerin ilk sakinlәri torpağa elә bu
cür baxıblar, çünki bu, hәmişә adamların ölüm әrәfәsindә
xatırladıqları mәnzәrәlәrdәn biridi.
Bir küncündә atamın yad, hәm dә tanış uçuq-sökük emalatxa-
nasının zülmәtdәn qarabasma kimi peyda olmağa başladığı
heykәlvari hәrәkәtsiz meydanda qardaşımla sirk truppasının
gәldiyi vağzala gedәn ilk tramvaya minirdik. Bәzәn tanışlarımızdan
biri rastlaşıb, bizi ora maşınında aparırdı.
Vağzalın miskin, hisә bulaşmış köhnә binasına çatanda tram-
vaydan, yaxud maşından düşüb, yolla gedirdik. Burada parovoz-
lardan çıxan odlu püskürtülәri, buxar yığınını görür, bir-birini
qovan yük vaqonlarının taqqıltısını, manevr elәyәn parovozların
seyrәk gurultusunu, stansiya zәnginin cingiltisini, yanımızdan
ötәn böyük qatarların sәsini eşidirdik.
Yolların, sәyahәtlәrin, sәhәrlәrin, bәrq vuran şәhәrlәrin sevin-
ciylә dolu olan bu tanış sәslәrә, qatarların kәskin, hәyәcanlandırıcı
qoxularına indi gәlәn sirkin qәribә sәslәri, qoxuları qarışırdı.
Әsas ifaçıların yerlәşdiklәri gözәl sapsarı vaqonlar uzun
sırayla düzülmüşdülәr. Onların әtrafında isә boşaldılan sirkin
sәsi qaranlığı әmәlli-başlı doldurmuşdu. Şirlәrin qәzәbli nәriltisi,
iri tropik pişiklәrinin qәfil bağırtısı, fillәrin qulaqbatırıcı qışqırtısı,
343
Bәzәn dә erkәn payızda, sentyabrda şәhәrә Rinqlin, Robinson,
Barnum, Beyli qardaşlarının mәşhur sirk truppaları gәlirdilәr.
Mәn onda poçtalyon idim. Şәhәrә sirk gәlәn gün soyuğu sümüyә
işlәyәn qaranlıqda yolumun üstündәki bütün evlәrә dәli kimi baş
çәkirdim. Sonrasa evә cumur, qardaşımı yataqdan sürüyüb
çıxarırdım.
Asta, hәyәcanlı sәslә danışa-danışa sentyabr yarpaqlarının
xışıltısı altında cәld geri, şәhәrә qayıdırdıq. Sәrin küçәlәrsә elә
bil qәfildәn nәhәng Yeri yenidәn aşkara çıxaran Günәşin dilsiz,
sirli-sehrli ilk işığında bozarırdı. Yer zülmәtin içindәn qorxunc,
әzәmәtli, heykәlvari hәrәkәtsizliklә peyda olur, insansa ona
vәcdlә, heyrәtlә baxır. Yәqin, Yerin ilk sakinlәri torpağa elә bu
cür baxıblar, çünki bu, hәmişә adamların ölüm әrәfәsindә
xatırladıqları mәnzәrәlәrdәn biridi.
Bir küncündә atamın yad, hәm dә tanış uçuq-sökük emalatxa-
nasının zülmәtdәn qarabasma kimi peyda olmağa başladığı
heykәlvari hәrәkәtsiz meydanda qardaşımla sirk truppasının
gәldiyi vağzala gedәn ilk tramvaya minirdik. Bәzәn tanışlarımızdan
biri rastlaşıb, bizi ora maşınında aparırdı.
Vağzalın miskin, hisә bulaşmış köhnә binasına çatanda tram-
vaydan, yaxud maşından düşüb, yolla gedirdik. Burada parovoz-
lardan çıxan odlu püskürtülәri, buxar yığınını görür, bir-birini
qovan yük vaqonlarının taqqıltısını, manevr elәyәn parovozların
seyrәk gurultusunu, stansiya zәnginin cingiltisini, yanımızdan
ötәn böyük qatarların sәsini eşidirdik.
Yolların, sәyahәtlәrin, sәhәrlәrin, bәrq vuran şәhәrlәrin sevin-
ciylә dolu olan bu tanış sәslәrә, qatarların kәskin, hәyәcanlandırıcı
qoxularına indi gәlәn sirkin qәribә sәslәri, qoxuları qarışırdı.
Әsas ifaçıların yerlәşdiklәri gözәl sapsarı vaqonlar uzun
sırayla düzülmüşdülәr. Onların әtrafında isә boşaldılan sirkin
sәsi qaranlığı әmәlli-başlı doldurmuşdu. Şirlәrin qәzәbli nәriltisi,
iri tropik pişiklәrinin qәfil bağırtısı, fillәrin qulaqbatırıcı qışqırtısı,
343