Page 324 - tomas
P. 324
as Vulf
sadalayırsınız. – Burada, – deyirsiniz, – yandırılmış xarrat yapış-
qanı vә yanmış rezin qoxusu var. Burada çürüyәn pişik cәsәdlәrinin
qoxusu, iylәnmiş kәlәmin, Nuh әyyamından qalma yumurtaların,
köhnә pomidorların iyi var, çürüyәn leşlәrin, yandırılmış әsgilәrin,
gәbәrmiş yabıların, murdar bağırsaqların üfunәti var, burada
çirkab sularının durğun qazı…
Elә bu vaxt ağanız vәcdlә başını geri atıb havanı var-gücüylә
burnuna çәkir, elә bil bu qoxular ordusunda hәyatın özünü duyur:
– Gözәldi! Gözәldi! – o sәslәnir. – Ah, lap әladı! Heyrәtamizdi! –
Sonra başını yenidәn geri atır, sevinc dolu gülüşlә uğunur.
– Yaxşı, Con! – onun qadını gözәl sifәtindәki tәnә ifadәsiylә
dillәnir. – Anlamıram ki, sәnin nә xoşuna gәlә bilәr. Yaman
dәhşәtli yerdi! Çox iyrәnc sәslәnir! – o, azacıq dartınıb dillәnir. –
Lap dәhşәtlidi ki, adamlara belә yerlәrdә yaşamağa imkan verirlәr!
– Yox, – Con sәslәnir. – Bu, möcüzәdi! Bunda nә qәdәr güc,
parlaqlıq, gözәllik var!
– Nә olar, – siz razılaşırsınız, – doğrudan da, möcüzәlidi.
Hәm dә, әlbәttә, orada parlaqlıqla güc kifayәt qәdәrdi. Gözәlliyә
gәlәndәsә – bu, başqa mәsәlәdi. Gözәllik mәsәlәsindә tamam
әmin deyilsiniz, amma hәtta sözünüzü bitirmәyә macal tapmayıb
çox şeylәri xatırlayırsınız. Dözülmәz bürkülü avqust günü, sәkinin
qırağında dayanmış güclü, ağır, lәng, tüklüayaq, boz-poladı
lәkәlәri olan at yadınıza düşür. Arabaçı onu arabadan açdı, at da
elә bil iri başını sәbirlә, kәdәrli halda aşağı salıb nәsә gözlәyirdi,
yanındasa qaragöz, qaraşın bir oğlan durub ona qәnd uzadırdı.
Sonra sәrt, qırışların şırımladığı şәhәrli sifәti olan arabaçı ona
yaxınlaşdı, su dolu vedrәni atın belinә töküb islatdı. Atın böyürlәri
bir anlığa minnәtdarcasına titrәdi, az sonra buxar qalxmağa
başladı; arabaçı sәkiyә doğru çәkilib onu diqqәtli nәzәrlәriylә
gözdәn keçirdi, oğlansa atın başına baxır, elә hey qulağına nәsә
pıçıldayırdı.
Sonra bu yaz dar döngәnizin üzәrinә әyilmiş ağacın necә
cana gәldiyini, gündәn-günә sehrli tәzә-tәr yaşılıyla necә göz
oxşadığını xatırlayırsınız. Sonra suyun qırağıyla uzanan sәrt,
paslı küçәni, o küçәnin qәddar hәyatını, daxmalar, komalar,
324
sadalayırsınız. – Burada, – deyirsiniz, – yandırılmış xarrat yapış-
qanı vә yanmış rezin qoxusu var. Burada çürüyәn pişik cәsәdlәrinin
qoxusu, iylәnmiş kәlәmin, Nuh әyyamından qalma yumurtaların,
köhnә pomidorların iyi var, çürüyәn leşlәrin, yandırılmış әsgilәrin,
gәbәrmiş yabıların, murdar bağırsaqların üfunәti var, burada
çirkab sularının durğun qazı…
Elә bu vaxt ağanız vәcdlә başını geri atıb havanı var-gücüylә
burnuna çәkir, elә bil bu qoxular ordusunda hәyatın özünü duyur:
– Gözәldi! Gözәldi! – o sәslәnir. – Ah, lap әladı! Heyrәtamizdi! –
Sonra başını yenidәn geri atır, sevinc dolu gülüşlә uğunur.
– Yaxşı, Con! – onun qadını gözәl sifәtindәki tәnә ifadәsiylә
dillәnir. – Anlamıram ki, sәnin nә xoşuna gәlә bilәr. Yaman
dәhşәtli yerdi! Çox iyrәnc sәslәnir! – o, azacıq dartınıb dillәnir. –
Lap dәhşәtlidi ki, adamlara belә yerlәrdә yaşamağa imkan verirlәr!
– Yox, – Con sәslәnir. – Bu, möcüzәdi! Bunda nә qәdәr güc,
parlaqlıq, gözәllik var!
– Nә olar, – siz razılaşırsınız, – doğrudan da, möcüzәlidi.
Hәm dә, әlbәttә, orada parlaqlıqla güc kifayәt qәdәrdi. Gözәlliyә
gәlәndәsә – bu, başqa mәsәlәdi. Gözәllik mәsәlәsindә tamam
әmin deyilsiniz, amma hәtta sözünüzü bitirmәyә macal tapmayıb
çox şeylәri xatırlayırsınız. Dözülmәz bürkülü avqust günü, sәkinin
qırağında dayanmış güclü, ağır, lәng, tüklüayaq, boz-poladı
lәkәlәri olan at yadınıza düşür. Arabaçı onu arabadan açdı, at da
elә bil iri başını sәbirlә, kәdәrli halda aşağı salıb nәsә gözlәyirdi,
yanındasa qaragöz, qaraşın bir oğlan durub ona qәnd uzadırdı.
Sonra sәrt, qırışların şırımladığı şәhәrli sifәti olan arabaçı ona
yaxınlaşdı, su dolu vedrәni atın belinә töküb islatdı. Atın böyürlәri
bir anlığa minnәtdarcasına titrәdi, az sonra buxar qalxmağa
başladı; arabaçı sәkiyә doğru çәkilib onu diqqәtli nәzәrlәriylә
gözdәn keçirdi, oğlansa atın başına baxır, elә hey qulağına nәsә
pıçıldayırdı.
Sonra bu yaz dar döngәnizin üzәrinә әyilmiş ağacın necә
cana gәldiyini, gündәn-günә sehrli tәzә-tәr yaşılıyla necә göz
oxşadığını xatırlayırsınız. Sonra suyun qırağıyla uzanan sәrt,
paslı küçәni, o küçәnin qәddar hәyatını, daxmalar, komalar,
324
