Page 281 - tomas
P. 281
QULLİVER
Bir vaxt kimsә hәddәn artıq uzun olan, ömrü boyu ona uyğun
gәlmәyәn ölçülәr arasında әziyyәt çәkәn adam barәdә kitab
yazacaq. Ondan ötrü dünyada hәr şeyin – stulların, çarpayıların,
qapıların, otaqların, çәkmәlәrin, pencәklәrin, köynәklәrin, corabların,
Pulman vaqonlarındakı tavanların, transatlantik laynerlәrindә
yataqların, yemәk payının, içkinin, sevginin ölçülәri kiçik idi.
Bu cür adamın işıqlı dünyada gәzmәsini hәmin o kәs elә
inandırıcılıqla, elә ehtirasla, elә sәnәtkarlıqla qәlәmә almalıdı ki,
hәr sözdә hәqiqәtin qızıl möhürü olsun. O da bunu hәyata
keçirmәk iqtidarında olacaq. Çünki belә bir adamın hәyatı –
onun öz hәyatıdı, hәmin hәyatı özü yaşayıb, o hәyatla özü nәfәs
alıb, hәlә on beş yaşı tamam olandan hәmin hәyat çırpınan
damarlarına hopub. Hәm dә ona görә ki, dünyada heç kәs onun
alәmini – hәmin alәmә xas olan sevinclә, kәdәrlә, sözlә ifadәsi
mümkün olmayan tәnhalığının bütün qәribәliklәriylә – özündәn
yaxşı dәrk elәyә bilmәz.
Belә bir adamın hәyatını keçirdiyi alәm yalnız onun – boyu
iki metr olan insanın – yaşadığı alәmdi, heç yerdә hәmin
alәmdәkindәn qәribә, tәnha varlıq yoxdu. Çünki hәyatımızdakı
әsl fәrqlәr – xırda şeylәrdәki fәrqlәrdi. Әn dәhşәtli uçurumlar –
qarışlarla, addımların uzunluğuyla, bir neçә qısa düymlәrlә
ölçmәk mümkün olan uçurumlardı. Mәhz hәmin uçurumlar bizi
gözümüzlә gördüyümüz alәmdәn, bizә mәrhәmәtli olan hәyatdan,
ulduzların әnginliklәrinә atılırmış kimi girmәk istәdiyimiz otaqdan,
qapıdan tamam uzaqlaşdırır: biz bunları planetlәrarası mәkanın
әbәdi ölçüsüzlüyündәn müşahidә elәyirik. Hәqiqәtәn dә,
gördüyümüz, can atdığımız alәmlә aramızda Marsla olduğundan
da artıq әlaqә var. Çünki az qala, hәr saniyә hәmin alәmә daxil
oluruq. Son dәrәcә ilıq, hiss olunan o alәm mәhz ona görә hәd-
dәn artıq uzaqdı ki, bu qәdәr yaxındı: mәlum addımı atmaq
mümkün olsaydı – cәmi bir addımdı, danışmaq, әllә yoxlamaq,
açmaq iqtidarında olsaydı – bir söz, bir divar, bir qapı olardı.
Qәzәbimiz bizi mahmızlayır, yandırır, coşqunluğumuzu yerindәn
281
Bir vaxt kimsә hәddәn artıq uzun olan, ömrü boyu ona uyğun
gәlmәyәn ölçülәr arasında әziyyәt çәkәn adam barәdә kitab
yazacaq. Ondan ötrü dünyada hәr şeyin – stulların, çarpayıların,
qapıların, otaqların, çәkmәlәrin, pencәklәrin, köynәklәrin, corabların,
Pulman vaqonlarındakı tavanların, transatlantik laynerlәrindә
yataqların, yemәk payının, içkinin, sevginin ölçülәri kiçik idi.
Bu cür adamın işıqlı dünyada gәzmәsini hәmin o kәs elә
inandırıcılıqla, elә ehtirasla, elә sәnәtkarlıqla qәlәmә almalıdı ki,
hәr sözdә hәqiqәtin qızıl möhürü olsun. O da bunu hәyata
keçirmәk iqtidarında olacaq. Çünki belә bir adamın hәyatı –
onun öz hәyatıdı, hәmin hәyatı özü yaşayıb, o hәyatla özü nәfәs
alıb, hәlә on beş yaşı tamam olandan hәmin hәyat çırpınan
damarlarına hopub. Hәm dә ona görә ki, dünyada heç kәs onun
alәmini – hәmin alәmә xas olan sevinclә, kәdәrlә, sözlә ifadәsi
mümkün olmayan tәnhalığının bütün qәribәliklәriylә – özündәn
yaxşı dәrk elәyә bilmәz.
Belә bir adamın hәyatını keçirdiyi alәm yalnız onun – boyu
iki metr olan insanın – yaşadığı alәmdi, heç yerdә hәmin
alәmdәkindәn qәribә, tәnha varlıq yoxdu. Çünki hәyatımızdakı
әsl fәrqlәr – xırda şeylәrdәki fәrqlәrdi. Әn dәhşәtli uçurumlar –
qarışlarla, addımların uzunluğuyla, bir neçә qısa düymlәrlә
ölçmәk mümkün olan uçurumlardı. Mәhz hәmin uçurumlar bizi
gözümüzlә gördüyümüz alәmdәn, bizә mәrhәmәtli olan hәyatdan,
ulduzların әnginliklәrinә atılırmış kimi girmәk istәdiyimiz otaqdan,
qapıdan tamam uzaqlaşdırır: biz bunları planetlәrarası mәkanın
әbәdi ölçüsüzlüyündәn müşahidә elәyirik. Hәqiqәtәn dә,
gördüyümüz, can atdığımız alәmlә aramızda Marsla olduğundan
da artıq әlaqә var. Çünki az qala, hәr saniyә hәmin alәmә daxil
oluruq. Son dәrәcә ilıq, hiss olunan o alәm mәhz ona görә hәd-
dәn artıq uzaqdı ki, bu qәdәr yaxındı: mәlum addımı atmaq
mümkün olsaydı – cәmi bir addımdı, danışmaq, әllә yoxlamaq,
açmaq iqtidarında olsaydı – bir söz, bir divar, bir qapı olardı.
Qәzәbimiz bizi mahmızlayır, yandırır, coşqunluğumuzu yerindәn
281
