Page 52 - talesiz
P. 52
İMRE KERTES
tut beşcә dәqiqәnin söhbәti vardı – indi kişi burada yox,
evdә olardı. Vә indi bunu әtrafdakılara tәkrar-tәkrar
danışıb, bәxtinin gәtirmәdiyini yana-yana söylәyirdi.
Üzdәn suitiyә oxşayan yaşlı bir adamı da xatırla-
yıram: top kimi yumru, canıbәrk adam idi, qalın qara bığ-
ları, qızıl sağanaqlı pensnesi vardı, özü dә hәmişә polislә
“danışmağa” can atırdı. Diqqәtimdәn o da yayınmadı ki,
bu işi imkan daxilindә gözdәniraq bir yerdә, künc-bu-
caqda, yaxud qapının böyründә, bir sözlә, şahidsiz
görmәk istәyir. Vaxtaşırı onun boğuq, xırıltılı sәsini
eşidirdim: “Cәnab pristav, icazә verin… etiraz etmir-
52 sinizsә, iki kәlmә sözüm var sizә…” Axırda polis
“tәslim” olub razılaşdı, soruşdu ki, nә istәyir. Onda üzdәn
suitiyә oxşayan kişi birdәn-birә karıxdı, pensnesi
inamsızcasına parıldadı, әtrafa göz gәzdirmәyә başladı.
Hәrçәnd indi onlar otağın küncündә, mәn oturduğum
yerin lap yaxınlığındaydılar, amma onun boğuq mızıltı-
sından bircә söz belә başa düşmәdim, deyәsәn, o, polisi
nәyәsә inandırmağa çalışırdı. Sonra onun sifәtindә ürkәk,
yaltaq, şirin bir tәbәssüm sayrışdı. Polisә tәrәf әyildi –
әvvәl yüngülcә, sonra daha çox. Bu vaxt onun qәribә
hәrәkәtini gördüm. Bunun nә olduğunu yaxşı başa düş-
mәdim; әvvәl sanki әlini qaldırdı ki, qoltuq cibindәn nәsә
çıxartsın – ola bilsin, rәsmi hökumәt adamından başqa
heç kәsә göstәrә bilmәyәcәyi son dәrәcә vacib sәnәd idi.
Amma nahaq gözlәyirdim – qoltuq cibindәn nә çıxara-
caqdı ki? Kişinin hәrәkәti yarımçıq qaldı, başa çatmadı.
Düzdür, әlini aşağı salmaq da istәmirdi, sanki nәsә ona
mane olurdu, ya da nә elәmәk istәdiyi qәfil yadından
çıxmışdı, odur ki әli hәdәfә çatmamış haradasa trayek-
toriyanın üzәrindә donub-qalmışdı. Axırda barmaqları
sarı ulduz taxılan yerdә pencәyin parçasını nәyә görәsә
didişdirә-didişdirә tüklü hörümçәk, yaxud gün işığından
tut beşcә dәqiqәnin söhbәti vardı – indi kişi burada yox,
evdә olardı. Vә indi bunu әtrafdakılara tәkrar-tәkrar
danışıb, bәxtinin gәtirmәdiyini yana-yana söylәyirdi.
Üzdәn suitiyә oxşayan yaşlı bir adamı da xatırla-
yıram: top kimi yumru, canıbәrk adam idi, qalın qara bığ-
ları, qızıl sağanaqlı pensnesi vardı, özü dә hәmişә polislә
“danışmağa” can atırdı. Diqqәtimdәn o da yayınmadı ki,
bu işi imkan daxilindә gözdәniraq bir yerdә, künc-bu-
caqda, yaxud qapının böyründә, bir sözlә, şahidsiz
görmәk istәyir. Vaxtaşırı onun boğuq, xırıltılı sәsini
eşidirdim: “Cәnab pristav, icazә verin… etiraz etmir-
52 sinizsә, iki kәlmә sözüm var sizә…” Axırda polis
“tәslim” olub razılaşdı, soruşdu ki, nә istәyir. Onda üzdәn
suitiyә oxşayan kişi birdәn-birә karıxdı, pensnesi
inamsızcasına parıldadı, әtrafa göz gәzdirmәyә başladı.
Hәrçәnd indi onlar otağın küncündә, mәn oturduğum
yerin lap yaxınlığındaydılar, amma onun boğuq mızıltı-
sından bircә söz belә başa düşmәdim, deyәsәn, o, polisi
nәyәsә inandırmağa çalışırdı. Sonra onun sifәtindә ürkәk,
yaltaq, şirin bir tәbәssüm sayrışdı. Polisә tәrәf әyildi –
әvvәl yüngülcә, sonra daha çox. Bu vaxt onun qәribә
hәrәkәtini gördüm. Bunun nә olduğunu yaxşı başa düş-
mәdim; әvvәl sanki әlini qaldırdı ki, qoltuq cibindәn nәsә
çıxartsın – ola bilsin, rәsmi hökumәt adamından başqa
heç kәsә göstәrә bilmәyәcәyi son dәrәcә vacib sәnәd idi.
Amma nahaq gözlәyirdim – qoltuq cibindәn nә çıxara-
caqdı ki? Kişinin hәrәkәti yarımçıq qaldı, başa çatmadı.
Düzdür, әlini aşağı salmaq da istәmirdi, sanki nәsә ona
mane olurdu, ya da nә elәmәk istәdiyi qәfil yadından
çıxmışdı, odur ki әli hәdәfә çatmamış haradasa trayek-
toriyanın üzәrindә donub-qalmışdı. Axırda barmaqları
sarı ulduz taxılan yerdә pencәyin parçasını nәyә görәsә
didişdirә-didişdirә tüklü hörümçәk, yaxud gün işığından
