Page 311 - pryaxin
P. 311
Xəzər yuxuları
Sonra qapıya tәrәf getdi. Qapıya çatanda – qapı yox idi, ona
pul yığmamışdıq, ancaq çiy kәrpicdәn tikilmiş hasarda qapı yeri
dururdu – dayandı, dönüb astadan әlavә etdi:
– Sağ ol.
Özü dә danışığında heç bir aksent-filan hiss olunmadı. Vә
kimsәsiz, adamsız (evimiz üçkilometrlik mәsafәdә tәkdi) küçә
ilә axsaya-axsaya, yavaş-yavaş yola tәrәf getdi. Nә vaxtsa orada
müharibә әlillәri üçün bina var idi. O, әlil kimi sağ ayağını
möhkәm çәkirdi.
“Hörümçәk” onunla eyni vaxtda dәrhal öz daxmasına tәrәf
yan aldı. O uzaqlaşırdı, anam – yaxınlaşırdı. Anam mәnә
yaxınlaşdıqca, ondan uzaqlaşırdı. Yad adam evimizdәn üç yüz
metr aralıda kötük kimi dayanıb bir xeyli bizә tәrәf baxdı.
– Kim idi? – Anam buğda dolu torbanı çiynindәn düşürüb
yüngüllәşәrәk vә gedәn adamın arxasınca hәyәcanla baxaraq
soruşdu.
– Heç, – hәvәssiz-hәvәssiz dedim. – Su istәyirdi.
– Müvәkkil deyildi? Allaha şükür, – anam rahat nәfәs aldı:
tәklifsiz-filansız evlәrә soxulan kәnd tәsәrrüfatı vergi müvәkkillәrini
xoşlamırdı.
Yad adam yenә yavaş-yavaş namәlumluğa doğru addımladı.
Öz namәlumluğuna doğru – artıq qüruba әyilәn ömrümdә ondan
daha bir kәlmә dә eşitmәdim. Yad adam gedirdi, mәn isә mәyus
halda anamın arxasınca evә girdim: oynamaq hәvәsim birdәncә
ölmüşdü. Bu adam kim idi? Onun atam olmasını çox istәyirdim
vә buna da әsas vardı. Yayda, hәmişәki kimi havamı dәyişmәk
üçün kapotunda xromdan vә fil sümüyündәn par-par yanan maral
fiquru olan qaymaq kimi ağ, bәrk getdiyindәn toz da yapışmayan
qәşәng “Volqa”da Mariya nәnәgilә getmişdim. Bizim kәndin
yanından keçәn gәlin “Volqa”sı qәfil anamla mәnim yanımda
dayanmışdı: o vaxtlar Şimalı Qafqazda dinclik hökm sürdüyündәn,
anam mәni yolüstü nәnәmgilә atmaq üçün maşına oturtdu, belә
fürsәt, yatsam da, yuxuma girmәzdi, adәtәn benzindaşıyan maşın-
da, ya ümumiyyәtlә, piyada gedirdim. Nәnәmgilin evinin kandarına
ayaq basan kimi bәrkdәn dedi:
– Nәdi, atanı gördün?
311
Sonra qapıya tәrәf getdi. Qapıya çatanda – qapı yox idi, ona
pul yığmamışdıq, ancaq çiy kәrpicdәn tikilmiş hasarda qapı yeri
dururdu – dayandı, dönüb astadan әlavә etdi:
– Sağ ol.
Özü dә danışığında heç bir aksent-filan hiss olunmadı. Vә
kimsәsiz, adamsız (evimiz üçkilometrlik mәsafәdә tәkdi) küçә
ilә axsaya-axsaya, yavaş-yavaş yola tәrәf getdi. Nә vaxtsa orada
müharibә әlillәri üçün bina var idi. O, әlil kimi sağ ayağını
möhkәm çәkirdi.
“Hörümçәk” onunla eyni vaxtda dәrhal öz daxmasına tәrәf
yan aldı. O uzaqlaşırdı, anam – yaxınlaşırdı. Anam mәnә
yaxınlaşdıqca, ondan uzaqlaşırdı. Yad adam evimizdәn üç yüz
metr aralıda kötük kimi dayanıb bir xeyli bizә tәrәf baxdı.
– Kim idi? – Anam buğda dolu torbanı çiynindәn düşürüb
yüngüllәşәrәk vә gedәn adamın arxasınca hәyәcanla baxaraq
soruşdu.
– Heç, – hәvәssiz-hәvәssiz dedim. – Su istәyirdi.
– Müvәkkil deyildi? Allaha şükür, – anam rahat nәfәs aldı:
tәklifsiz-filansız evlәrә soxulan kәnd tәsәrrüfatı vergi müvәkkillәrini
xoşlamırdı.
Yad adam yenә yavaş-yavaş namәlumluğa doğru addımladı.
Öz namәlumluğuna doğru – artıq qüruba әyilәn ömrümdә ondan
daha bir kәlmә dә eşitmәdim. Yad adam gedirdi, mәn isә mәyus
halda anamın arxasınca evә girdim: oynamaq hәvәsim birdәncә
ölmüşdü. Bu adam kim idi? Onun atam olmasını çox istәyirdim
vә buna da әsas vardı. Yayda, hәmişәki kimi havamı dәyişmәk
üçün kapotunda xromdan vә fil sümüyündәn par-par yanan maral
fiquru olan qaymaq kimi ağ, bәrk getdiyindәn toz da yapışmayan
qәşәng “Volqa”da Mariya nәnәgilә getmişdim. Bizim kәndin
yanından keçәn gәlin “Volqa”sı qәfil anamla mәnim yanımda
dayanmışdı: o vaxtlar Şimalı Qafqazda dinclik hökm sürdüyündәn,
anam mәni yolüstü nәnәmgilә atmaq üçün maşına oturtdu, belә
fürsәt, yatsam da, yuxuma girmәzdi, adәtәn benzindaşıyan maşın-
da, ya ümumiyyәtlә, piyada gedirdim. Nәnәmgilin evinin kandarına
ayaq basan kimi bәrkdәn dedi:
– Nәdi, atanı gördün?
311
