Page 97 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 97
97
Xlorofil nәdir?
B itkilәri heyvanlardan fәrqlәndirәn Xlorofilin kömәyi ilә bitki günәş işığını
әsas cәhәt nәdir? Bitkilәr yaşıl udur vә alınan enerjini qeyri-üzvi maddә-
olur. Tәbii ki, müәyyәn istisnalar lәrdәn üzvi, yaxud “hәyat yaradan”
da var, lakin bitkilәrin qarşısında duran kimyәvi maddәlәr düzәltmәyә yönәldir.
әsas tәlәb odur ki, onlar yaşıl olmalıdır. Bu prosesә “fotosintez” deyirlәr. Yunan
Bitkinin rәnginin yaşıl olması әn vacib dilindәn tәrcümә etsәk, iki sözdәn ibarәt
şәrtdir. Onun tәrkibindәki hәmin yaşıl bu ifadәnin mәnası “günәş” vә “birlәş-
maddә olan – xlorofil – torpaqdan zәruri mә”dir.
maddәlәri alır vә bitkinin yaşaması üçün
lazım olan hәr şeyi özü istehsal edir. Əgәr Bәzi bitkilәr var ki, rәnglәri yaşıl deyil,
bitkilәrin bu xassәsi olmasaydı, insan da, yәni onlarda xlorofil yoxdur. Bәs onlar
heyvan da qida tapmadığına görә yaşaya necә yaşayır? Xlorofildәn mәhrum olan
bilmәzdi! Hә a qida rasionunda yalnız göbәlәklәr, başqa bitki ailәlәri öz qidasını
heyvan mәnşәli mәhsullar olan canlılar özü istehsal edә bilmir. Buna görә dә onlar
belә, bitki yeyәn heyvanların varlığından qidalarını hardansa almalıdırlar. Əgәr bitki
asılıdırlar. Vә, hәqiqәtәn dә, bitki mәnşәli öz qidasını başqa bitki vә heyvanların
qida, yer üzündә bütün hәyatın başlan- hesabına alırsa, onlara “parazit”lәr deyilir.
ğıcıdır! Lakin әgәr onlar qidanı bitki vә heyvanların
İndi artıq sizin üçün aydındır ki, çürümәsindәn әldә edirsә, biz onları
insanları vә heyvanları bitki mәnşәli qida “saprofitlәrә” aid edirik.
ilә tәmin edәn xlorofil – bu ecazkar yaşıl
maddә, hәyatımızda nә qәdәr mühüm yer İnsan xlorofili bitkilәrdәn alıb, ondan
tutur! Xlorofil bitkilәrin yarpaqlarında, müxtәlif mәqsәdlәr üçün istifadә edә bilәr.
saplaqlarında vә çiçәklәrindә olur. Bәzi hallarda xlorofil müәyyәn bakteriyaları
öldürür.
Xlorofil nәdir?
B itkilәri heyvanlardan fәrqlәndirәn Xlorofilin kömәyi ilә bitki günәş işığını
әsas cәhәt nәdir? Bitkilәr yaşıl udur vә alınan enerjini qeyri-üzvi maddә-
olur. Tәbii ki, müәyyәn istisnalar lәrdәn üzvi, yaxud “hәyat yaradan”
da var, lakin bitkilәrin qarşısında duran kimyәvi maddәlәr düzәltmәyә yönәldir.
әsas tәlәb odur ki, onlar yaşıl olmalıdır. Bu prosesә “fotosintez” deyirlәr. Yunan
Bitkinin rәnginin yaşıl olması әn vacib dilindәn tәrcümә etsәk, iki sözdәn ibarәt
şәrtdir. Onun tәrkibindәki hәmin yaşıl bu ifadәnin mәnası “günәş” vә “birlәş-
maddә olan – xlorofil – torpaqdan zәruri mә”dir.
maddәlәri alır vә bitkinin yaşaması üçün
lazım olan hәr şeyi özü istehsal edir. Əgәr Bәzi bitkilәr var ki, rәnglәri yaşıl deyil,
bitkilәrin bu xassәsi olmasaydı, insan da, yәni onlarda xlorofil yoxdur. Bәs onlar
heyvan da qida tapmadığına görә yaşaya necә yaşayır? Xlorofildәn mәhrum olan
bilmәzdi! Hә a qida rasionunda yalnız göbәlәklәr, başqa bitki ailәlәri öz qidasını
heyvan mәnşәli mәhsullar olan canlılar özü istehsal edә bilmir. Buna görә dә onlar
belә, bitki yeyәn heyvanların varlığından qidalarını hardansa almalıdırlar. Əgәr bitki
asılıdırlar. Vә, hәqiqәtәn dә, bitki mәnşәli öz qidasını başqa bitki vә heyvanların
qida, yer üzündә bütün hәyatın başlan- hesabına alırsa, onlara “parazit”lәr deyilir.
ğıcıdır! Lakin әgәr onlar qidanı bitki vә heyvanların
İndi artıq sizin üçün aydındır ki, çürümәsindәn әldә edirsә, biz onları
insanları vә heyvanları bitki mәnşәli qida “saprofitlәrә” aid edirik.
ilә tәmin edәn xlorofil – bu ecazkar yaşıl
maddә, hәyatımızda nә qәdәr mühüm yer İnsan xlorofili bitkilәrdәn alıb, ondan
tutur! Xlorofil bitkilәrin yarpaqlarında, müxtәlif mәqsәdlәr üçün istifadә edә bilәr.
saplaqlarında vә çiçәklәrindә olur. Bәzi hallarda xlorofil müәyyәn bakteriyaları
öldürür.
