Page 93 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 93
93
Tәbaşir nәdir?
D ünyada elә bir insan tapılmaz tәmiz tәbaşirdәn ibarәtdir. Üzәrinә müxtәlif
ki, ömrü boyu tәbaşirlә rastlaş- boyalar әlavә edәrәk istәnilәn rәngdә
mamış olsun. Yer üzündәki tәbaşir düzәltmәk mümkündür.
mәktәblәrin milyonlarla sinfindә şagirdlәr
yazı taxtasında mәhz tәbaşirlә yazırlar. Tәbaşirdәn tәmizlәmә nәticәsindә ağ
Tәbaşir olmasaydı, müәllimlәr nә edәrdi? toz alınır ki, onu da boyalara, dәrmanlara,
Bәs siz heç bilirsinizmi ki, tәbaşir bir kağıza, diş tozuna vә müxtәlif pudralara
zamanlar canlı olub? Okean sularında әlavә edirlәr.
cürbәcür çox xırda bitkilәr, heyvanlar var.
Onlardan biri “foraminifera” adlanan,
әhәng çanağı olan tәkhüceyrәli canlıdır.
O ölәndә okeanın dibinә enir. Zaman
keçdikcә, suyun dibindә bu çanaqlardan
ibarәt qalın bir tәbәqә yaranır. Tәdricәn
bu tәbәqә sıxılıb bәrkiyir vә yumşaq
әhәngdaşına çevrilir ki, biz dә onun adına
tәbaşir deyirik.
Artıq bilirik ki, Yerdә baş verәn tәbii
dәyişikliklәr, dәnizlәrin dibini sonradan
quru sahәsinә çevirib. Belә bir hadisә La-
Manş boğazı rayonunda da baş verib.
Onda dәnizin dibindә olan tәbaşir qatı da
su üzәrinә qalxıb. Onun әn yumşaq
hissәlәrini su yuyub aparıb, yerdә qalan
möhkәm tәbaşir qayaları olub. Belә
qayaların әn mәşhurları La-Manşın İngiltәrә
sahillәrindә – Duvrda vә Fransa sahillәrindә
– Dyeppdә yerlәşir.
Dünyanın bir çox yerlәrindә tәbaşir
yataqları indi dәniz sahilindәn çox aralıdır.
Amma bu yerlәrin hamısında bir zamanlar
mütlәq dәniz olub. Buna misal Amerikanın
Kanzas, Arkanzas vә Texas ştatlarıdır.
Lakin әn yaxşı tәbaşir yenә İngiltәrәdә
çıxır.
Yüz illәrdir ki, insan tәbaşirdәn müxtәlif
mәqsәdlәr üçün istifadә edir. Bizim
siniflәrdә işlәtdiyimiz tәbaşirin ovulmaması
üçün ona müxtәlif qarışıqlar әlavә olunur.
Mәktәb üçün әn yaxşı yazı tәbaşiri 95 faiz
Tәbaşir nәdir?
D ünyada elә bir insan tapılmaz tәmiz tәbaşirdәn ibarәtdir. Üzәrinә müxtәlif
ki, ömrü boyu tәbaşirlә rastlaş- boyalar әlavә edәrәk istәnilәn rәngdә
mamış olsun. Yer üzündәki tәbaşir düzәltmәk mümkündür.
mәktәblәrin milyonlarla sinfindә şagirdlәr
yazı taxtasında mәhz tәbaşirlә yazırlar. Tәbaşirdәn tәmizlәmә nәticәsindә ağ
Tәbaşir olmasaydı, müәllimlәr nә edәrdi? toz alınır ki, onu da boyalara, dәrmanlara,
Bәs siz heç bilirsinizmi ki, tәbaşir bir kağıza, diş tozuna vә müxtәlif pudralara
zamanlar canlı olub? Okean sularında әlavә edirlәr.
cürbәcür çox xırda bitkilәr, heyvanlar var.
Onlardan biri “foraminifera” adlanan,
әhәng çanağı olan tәkhüceyrәli canlıdır.
O ölәndә okeanın dibinә enir. Zaman
keçdikcә, suyun dibindә bu çanaqlardan
ibarәt qalın bir tәbәqә yaranır. Tәdricәn
bu tәbәqә sıxılıb bәrkiyir vә yumşaq
әhәngdaşına çevrilir ki, biz dә onun adına
tәbaşir deyirik.
Artıq bilirik ki, Yerdә baş verәn tәbii
dәyişikliklәr, dәnizlәrin dibini sonradan
quru sahәsinә çevirib. Belә bir hadisә La-
Manş boğazı rayonunda da baş verib.
Onda dәnizin dibindә olan tәbaşir qatı da
su üzәrinә qalxıb. Onun әn yumşaq
hissәlәrini su yuyub aparıb, yerdә qalan
möhkәm tәbaşir qayaları olub. Belә
qayaların әn mәşhurları La-Manşın İngiltәrә
sahillәrindә – Duvrda vә Fransa sahillәrindә
– Dyeppdә yerlәşir.
Dünyanın bir çox yerlәrindә tәbaşir
yataqları indi dәniz sahilindәn çox aralıdır.
Amma bu yerlәrin hamısında bir zamanlar
mütlәq dәniz olub. Buna misal Amerikanın
Kanzas, Arkanzas vә Texas ştatlarıdır.
Lakin әn yaxşı tәbaşir yenә İngiltәrәdә
çıxır.
Yüz illәrdir ki, insan tәbaşirdәn müxtәlif
mәqsәdlәr üçün istifadә edir. Bizim
siniflәrdә işlәtdiyimiz tәbaşirin ovulmaması
üçün ona müxtәlif qarışıqlar әlavә olunur.
Mәktәb üçün әn yaxşı yazı tәbaşiri 95 faiz
