Page 88 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 88
Qızıl niyә qiymәtli metal sayılır?
B әşәriyyәtin bütün tarixi әrzindә qәdim zamanlardan bәri istehsal etdiklәri
qızıl qiymәtli metal sayılıb. Vә malları qızıla dәyişmәyә çalışırdılar.
çox mümkün ki, insanın tanış Belәliklә, qızıl bir növ mübadilә vasitәsinә
olduğu ilk metal da elә qızıl imiş. çevrildi. Başqa әşyalar onun qәdәr
İbtidai insanın qızıla diqqәt yetirmәsinin uzunömürlü deyildi. Qızıl isә çox uzun
sәbәblәrindәn biri odur ki, qızıla tәbiәtdә müddәt dәyişmәdәn qalır. Zaman keçdikcә,
qarışıqsız, tәmiz şәkildә rast gәlmәk olur. qızıl hәm dә müxtәlif malların qiymәtinin
Qızılın sarımtıl rәngi var deyә, hәlә lap göstәricisinә çevrildi.
qәdimlәrdәn insanlar ondan bәzәk әşyaları
düzәltmәyә meyilli idilәr. Ondan da neçә yüz illәr sonra qızıldan
İnsan qızılı emal etmәyin çox asan sikkәlәr düzәltmәyә başladılar.
olduğunu başa düşәn kimi, bu metalın
qiymәti dә artdı. Qızıl külçәsini, qırmadan Daha sonra bankirlәr onu öz seyflәrinә
әymәk mümkün olan nazik tәbәqәyә çox yığıb saxlayır, arzu edәnlәrә qızıl yerinә
asanca çevirmәk olar. Yәni hәlә lap yazılı girov sәnәdlәri verirdilәr. Bu
qәdimlәrdәn insanlar qızıla istәdiklәri praktikanı nәzәrә alan hökumәtlәr valyuta,
formanı verә bilirdilәr. Mәsәlәn, keçmişdә yaxud kağız pullar buraxmağa başladılar
ondan saçı saxlamaq üçün xüsusi halqalar ki, bu da әslindә, elә adi pul sәnәdi idi –
da düzәldirdilәr. Elә cürbәcür qızıl taclar, kağız pulları dövriyyәyә buraxmaqla
diademlәr dә öz kökünü hәmin o primitiv dövlәt, tәlәb olunacağı tәqdirdә kağız pul
halqalardan götürür. qәbul edib әvәzindә bәlli miqdarda qızıl
Yerdә qızıl ehtiyatı son dәrәcә vermәk öhdәliyini qәbul edirdi. Yeri
mәhduddur. Vә öz qızılı olmayan insanlar gәlmişkәn, daha bir maraqlı fakt: dünyada
çıxarılmış qızılın tәxminәn yarısı Birlәşmiş
Ştatların ixtiyarındadır!
B әşәriyyәtin bütün tarixi әrzindә qәdim zamanlardan bәri istehsal etdiklәri
qızıl qiymәtli metal sayılıb. Vә malları qızıla dәyişmәyә çalışırdılar.
çox mümkün ki, insanın tanış Belәliklә, qızıl bir növ mübadilә vasitәsinә
olduğu ilk metal da elә qızıl imiş. çevrildi. Başqa әşyalar onun qәdәr
İbtidai insanın qızıla diqqәt yetirmәsinin uzunömürlü deyildi. Qızıl isә çox uzun
sәbәblәrindәn biri odur ki, qızıla tәbiәtdә müddәt dәyişmәdәn qalır. Zaman keçdikcә,
qarışıqsız, tәmiz şәkildә rast gәlmәk olur. qızıl hәm dә müxtәlif malların qiymәtinin
Qızılın sarımtıl rәngi var deyә, hәlә lap göstәricisinә çevrildi.
qәdimlәrdәn insanlar ondan bәzәk әşyaları
düzәltmәyә meyilli idilәr. Ondan da neçә yüz illәr sonra qızıldan
İnsan qızılı emal etmәyin çox asan sikkәlәr düzәltmәyә başladılar.
olduğunu başa düşәn kimi, bu metalın
qiymәti dә artdı. Qızıl külçәsini, qırmadan Daha sonra bankirlәr onu öz seyflәrinә
әymәk mümkün olan nazik tәbәqәyә çox yığıb saxlayır, arzu edәnlәrә qızıl yerinә
asanca çevirmәk olar. Yәni hәlә lap yazılı girov sәnәdlәri verirdilәr. Bu
qәdimlәrdәn insanlar qızıla istәdiklәri praktikanı nәzәrә alan hökumәtlәr valyuta,
formanı verә bilirdilәr. Mәsәlәn, keçmişdә yaxud kağız pullar buraxmağa başladılar
ondan saçı saxlamaq üçün xüsusi halqalar ki, bu da әslindә, elә adi pul sәnәdi idi –
da düzәldirdilәr. Elә cürbәcür qızıl taclar, kağız pulları dövriyyәyә buraxmaqla
diademlәr dә öz kökünü hәmin o primitiv dövlәt, tәlәb olunacağı tәqdirdә kağız pul
halqalardan götürür. qәbul edib әvәzindә bәlli miqdarda qızıl
Yerdә qızıl ehtiyatı son dәrәcә vermәk öhdәliyini qәbul edirdi. Yeri
mәhduddur. Vә öz qızılı olmayan insanlar gәlmişkәn, daha bir maraqlı fakt: dünyada
çıxarılmış qızılın tәxminәn yarısı Birlәşmiş
Ştatların ixtiyarındadır!
