Page 184 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 184
İlk dәfә saqqızı kim çeynәyib?
A damlar saqqızı niyә çeynәyir? Saqqızı tәbii kauçukdan vә digәr elastik
Yәqin bu әsәblәri sakitlәşdirir. maddәlәrdәn hazırlayırlar. Adamlar kauçu-
Bu gün biz sakitlәşmәk, başımızı ku artıq yüz illәrdir ki, çeynәyir! Mayyalar
qatmaq üçün bundan çox istifadә edirik. vә Mәrkәzi Amerikanın digәr әhalisi ağ
Lakin hәlә saqqızı kәşf elәmәmişdәn belә, insanlar ora gәlmәmişdәn min illәrlә qabaq
müxtәlif ölkәlәrdә adamlar qatran, hә a kauçuk çeynәyirdilәr.
yarpaq, ot belә çeynәyirdilәr.
Yeni İngiltәrә, yәni Birlәşmiş Ştatların
hinduları küknar qatranı çeynәyirdilәr vә
oralara mәskunlaşmağa gәlәn ilk amerika-
lılar da onların bu vәrdişini götürür. 19-
cu әsrin әvvәllәrindә Birlәşmiş Ştatlarda
satılan ilk saqqız elә küknar qatranından
düzәldilmişdi.
19-cu әsrin 60-cı illәrindә saqqız üçün
әsas maddә kimi kauçukdan istifadә etmәyә
başlayırlar. Onu çeynәmәk daha asan idi
vә kauçuk cürbәcür qoxuları özündә
saxlaya bilirdi. Nәticәdә saqqızlar çox
populyarlaşdı.
Bu gün saqqızın tәrkibi 20 faiz elastik
maddәdәn, 19 faizi qarğıdalı şәrbәtindәn,
60 faizi şәkәrdәn, 1 faizi qoxu verәn
maddәlәrdәn ibarәtdir. Onun elastikliyini
artırmaq üçün qarışığa, tәxminәn 25 faiz
bitki südü, yaxud ona bәnzәr mәhsullar
әlavә edirlәr. Bu mәhsulları tropik meşә-
әrdә bitәn vәhşi ağaclardan alırlar. Ağacın
üzәrini çapırlar vә şirә qablara axır. Hәmin
şirәni yığıb qaynadır vә ona kub şәkli
verirlәr.
Saqqızı düzәltmәk üçün onun әsas
komponentlәrini yuyur, üyüdür, sterilizә
edir vә qarışdırırlar. Qarışığın töküldüyü
qazanlarda, әrinmiş әsas komponentin
üzәrinә qarğıdalı şәrbәti, şәkәr, qoxu verәn
maddәlәr әlavә edilir. Sonra hazır qarışığı
yayır vә tәbәqәlәrә, yaxud kublara bölürlәr.
Müxtәlif növ nanәdәn alınan efir yağı әsas
qoxu maddәsi sayılır. Bir dәnә saqqızın 9
kalorisi olur.
A damlar saqqızı niyә çeynәyir? Saqqızı tәbii kauçukdan vә digәr elastik
Yәqin bu әsәblәri sakitlәşdirir. maddәlәrdәn hazırlayırlar. Adamlar kauçu-
Bu gün biz sakitlәşmәk, başımızı ku artıq yüz illәrdir ki, çeynәyir! Mayyalar
qatmaq üçün bundan çox istifadә edirik. vә Mәrkәzi Amerikanın digәr әhalisi ağ
Lakin hәlә saqqızı kәşf elәmәmişdәn belә, insanlar ora gәlmәmişdәn min illәrlә qabaq
müxtәlif ölkәlәrdә adamlar qatran, hә a kauçuk çeynәyirdilәr.
yarpaq, ot belә çeynәyirdilәr.
Yeni İngiltәrә, yәni Birlәşmiş Ştatların
hinduları küknar qatranı çeynәyirdilәr vә
oralara mәskunlaşmağa gәlәn ilk amerika-
lılar da onların bu vәrdişini götürür. 19-
cu әsrin әvvәllәrindә Birlәşmiş Ştatlarda
satılan ilk saqqız elә küknar qatranından
düzәldilmişdi.
19-cu әsrin 60-cı illәrindә saqqız üçün
әsas maddә kimi kauçukdan istifadә etmәyә
başlayırlar. Onu çeynәmәk daha asan idi
vә kauçuk cürbәcür qoxuları özündә
saxlaya bilirdi. Nәticәdә saqqızlar çox
populyarlaşdı.
Bu gün saqqızın tәrkibi 20 faiz elastik
maddәdәn, 19 faizi qarğıdalı şәrbәtindәn,
60 faizi şәkәrdәn, 1 faizi qoxu verәn
maddәlәrdәn ibarәtdir. Onun elastikliyini
artırmaq üçün qarışığa, tәxminәn 25 faiz
bitki südü, yaxud ona bәnzәr mәhsullar
әlavә edirlәr. Bu mәhsulları tropik meşә-
әrdә bitәn vәhşi ağaclardan alırlar. Ağacın
üzәrini çapırlar vә şirә qablara axır. Hәmin
şirәni yığıb qaynadır vә ona kub şәkli
verirlәr.
Saqqızı düzәltmәk üçün onun әsas
komponentlәrini yuyur, üyüdür, sterilizә
edir vә qarışdırırlar. Qarışığın töküldüyü
qazanlarda, әrinmiş әsas komponentin
üzәrinә qarğıdalı şәrbәti, şәkәr, qoxu verәn
maddәlәr әlavә edilir. Sonra hazır qarışığı
yayır vә tәbәqәlәrә, yaxud kublara bölürlәr.
Müxtәlif növ nanәdәn alınan efir yağı әsas
qoxu maddәsi sayılır. Bir dәnә saqqızın 9
kalorisi olur.
