Page 28 - book-online

ìÿä Àüàîüëó

edәrkәn Qәrb mәdәniyyәtinin tәmәli sayılacaq insan
haqq vә azadlıqlarını dövlәtin mütlәq nәzarәti altına
salmaq mәsәlәsindә әsla tәrәddüd etmirdi. "Haqq yox,
vәzifә var!"– deyә bağırırdı.

Toplum üzәrindә onun qәdәr tәsir göstәrә bilәn in-
sanlar az-az olur. Lakin cәmiyyәt içindә, cәmiyyәt üçün
son dәrәcә dәyәrli sayılan bu adamın ailәsi daxilindә
sәssiz kölgәdәn fәrqi yox idi. "Evin içi" böyük türk
mütәfәkkirindәn ötrü ayrıca vә incә mәsәlә idi. Şikәst
bir qadın, eynәn belindәn gәldiklәri atalarına bәnzәyәn
qızlar! Mürşüd bu qadın vә üç uşağının dövrәsindә
birinin şıltaqlıqları, o birilәrinin әrköyünlüyü arasında
vurnuxub qaldığı zaman dincәlmәk üçün evindә quru
döşәmәnin üstünә atılmış yer döşәyindәn başqa mәkan
tapa bilmirdi. Döşәk hәm dә yazılarını yazdığı, kitablarını
oxuduğu masa әvәzi idi.

Evin içindә kölgә kimi dolaşan bu mәlәkxasiyyәt
insanın zaman-zaman izahı çox çәtin olan hiddәt
böhranları da baş verirdi. Bunlardan birini gözümün
önünә gәtirәndә indi dә gülmәyimi saxlaya bilmirәm.
Ankarada eyni sәmtdә – Keçiörәn1 bağlarında qalırdıq.
Evlәrimiz arasındakı mәsafә üç yüz metrә qәdәr olardı.
Bir gün sәhәrçağı bağın içindәn fәryad sәslәri eşidildi.
Gözümüzün önündә açılan mәnzәrә bu idi:

Öndә mütәfәkkirin xidmәtçisi, yekәpәr, qarayanız
bir urfalı "Ay haray, imdad, bәy mәni öldürür" – deyә
fәryad edәrәk qaçır, arxasından isә mürşüd, әynindә
gecә köynәyi, ayaqları yalın, әlindәki şalvarı havaya to-
lazlaya-tolazlaya onu qovalayırdı...

1Keçiörən – XX yüzilliyin əvvəllərində hələ kiçik əyalət şəhəri Ankaranın şimal
səmtində əsasən bağ yeri və otlaq sahəsi kimi istifadə olunan təpəlik ərazi.
Hazırda Ankaranın əhalisi bir milyon nəfərə çatan mühüm meqapolislərindən
biridir. 1920-ci illərdə Әhməd Ağaoğlu yerli sakinlərin ümumi rəyi əsasında
Keçiörən muxtarı – yerli özünüidarə orqanının başçısı seçilmişdi.

28