Page 15 - book-online

Àòàìûí äîñòëàðû

Kitabın Anadolu türkcәsindәki orijinalı “Atamın
arkadaşları” adlanır. Mәn onu Azәrbaycan türkcәsinә
“Atamın dostları” kimi tәrcümә etmişәm. Bu tәrcümәnin
tam dәqiq olmadığını özüm dә yaxşı başa düşürәm.
Mütaliә zamanı oxucular da görәcәklәr ki, Əhmәd bәyin
dostları kimi tәqdim edilәn şәxslәrin bәzilәrinin onunla,
habelә ailәsinin üzvlәri ilә, hәqiqәtәn dә, yaxın
münasibәtlәri olub. Sevinclәrini vә kәdәrlәrini paylaşıblar.
Çәtin vaxtlarda bir-birlәrinә arxa durmağı, hayan olmağı
bacarıblar. Amma elә şәxslәrә dә tәsadüf edәcәklәr ki,
bәlli zamandan, müәyyәn hadisәlәrdәn sonra dostluqları
rәqabәtә, hә a әdavәtә çevrilib. Hә a açıq, yaxud gizli
şәkildә düşmәnçilik edәnlәrә, ayaq altı qazanlara da
rast gәlinib.

Bәs elә isә bütün bu adamların hamısını ümumi bir
"dost" çәtiri altında birlәşdirmәk nә dәrәcәdә doğrudur?

Müasir türk dilinin izahlı lüğәtindә "arkadaş" sözünün
indiki vә әski anlamda mövcud olan aşağıdakı mәnaları
öz әksini tapıb: "bir işdә birlikdә çalışanların hәr biri,
yoldaş, tanış, tanıdıq, dost, әhbab, rәfiq, yarәn". Başqa
sözlә desәk, hәmkar vә tanışdan tutmuş dosta vә yara
qәdәr son dәrәcә geniş mәna çalarlarını әhatә etmәkdәdir.
Ona görә dә, ilk baxışdan oxucuda elә tәsәvvür yarana
bilәr ki, bu mәnalardan yalnız birinә üstünlük vermәk,
әslindә fikir vә tәsәvvürlәrin tәhrifinә yol açır.

Son illәrdә Anadolu türkcәsindәn dilimizә bir çox
sözlәr keçib. Bәlkә bu kontekstdә onsuz da şifahi
nitqimizdә ara-sıra işlәtdiyimiz "arkadaş" kәlmәsini dә
olduğu kimi saxlamaq daha mәqsәdәuyğun idi?

Amma mәn düşünülmüş şәkildә bu sözün "dost"
anlamına üstünlük verdim. Əvvәla, kitabda haqqında
söz açılan şәxsiyyәtlәrin böyük qismi, hәqiqәtәn dә,

15