Page 11 - book-online

Àòàìûí äîñòëàðû

professor Züthü bәy, professor Ziyaәddin Fәxri, Şükufә
Nihal, Nizamәddin Nazif, Pәyami Sәfa, bәzәn Midhәt
Camal ilә Nadir Naci idi. Atam dünyadan köçәndә bәzi
qәzetlәr "Türkiyәdә intellektual toplantılar keçirilәn
yeganә ev dә qapandı" – deyә yazdılar".

Sadalanan adların ötәri gözdәn keçirilmәsi dә aydın
göstәrir ki, hәm Osmanlı, hәm dә Cümhuriyyәt
dönәmindә Əhmәd bәyin çevrәsindә dövrün işıqlı, özgür
vә sәrbәst düşüncәyә malik insanları toplanmışdılar.
Heç şübhәsiz, ailәdә yaranan bu mühit gәnc Ağaoğluların
fikri inkişafına böyük tәsir göstәrmişdi. Başqa sözlә
desәk, “Atamın dostları” kitabı üçün materialların
toplanmasına Sәmәd bәy hәlә 7-8 yaşlı bir uşaq olduğu
dövrdәn başlamışdı. Çünki Əhmәd bәyin bir sıra dostları,
hәmkarları ilә yaxın tanışlıq hәmin yaşdan başlanmışdı.

Sonra hәyat onu sәnәtdә vә siyasәtdә hәmin şәxslәrdәn
bәzilәri ilә qarşılaşdırmış, üz-üzә qoymuşdu. Bәzilәri
atasının dostundan onun öz dostuna çevrilmişdi. Bәzilәri
isә әksinә, Əhmәd bәyә edә bilmәdiklәrinin acığını onun
övladlarından çıxmağa çalışmışdılar. Amma bütün
mürәkkәblik vә ziddiyyәtlәrinә baxmayaraq, içәrisindә
böyüdüyü intellektual mühit Sәmәd Ağaoğluna türk
insanını daha yaxından tanımağa imkan yaratmışdı.
Atasının dostları onun maraq dairәsini genişlәndirmişdilәr.

“Atamın dostları” kitabını hәm yarandığı dövrdә,
hәm dә indi populyar edәn sәbәblәrdәn biri dә onun bir
çox hadisәlәrin pәrdәarxasını işıqlandırması, gizlinlәrә
işıq tutması sayıla bilәr. Əsәrin digәr bir mәziyyәti isә
müәllifin obyektivliyin prinsiplәrinә dönmәdәn әmәl
etmәsidir. Sәmәd bәy atasını nә qәdәr sevsә dә, onu heç
vaxt ilahilәşdirmir, bütün günah vә nöqsanlardan xali,
qutsal şәxsiyyәt kimi qәlәmә vermәyә çalışmır. Ən üstün

11